Η 5η Απριλίου έχει καθιερωθεί από το 1994 ως Πανελλήνια Ημέρα Προσφύγων. Η πρωτοβουλία για την καθιέρωση αυτή προήλθε από μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, από το Οικουμενικό Πρόγραμμα Προσφύγων της Εκκλησίας της Ελλάδας, του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης και του Γραφείου της Αθήνας της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ.
Για μία χώρα σαν την Ελλάδα – από τις λίγες χώρες του κόσμου με τόσο μεγάλο ποσοστό προσφύγων και προσφυγογενών- η ημέρα αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία, εφόσον η προσφυγιά και οι εθνικές εκκαθαρίσεις αποτέλεσαν τη βάση του σύγχρονου ελληνικού κράτους. Ειδικότερα, το 1922 ενάμιση εκατομμύριο Έλληνες πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία, τον Πόντο και την Ανατολική Θράκη ήρθαν πρόσφυγες στο ελεύθερο ελληνικό κράτος. Εφέτος, γιορτάζουμε 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Γιορτάζουμε όμως και 110 χρόνια από τους νικηφόρους για την Ελλάδα Βαλκανικούς Πολέμους (1912-13). Πρόκειται για δύο αξιομνημόνευτες επετείους που μάς δίνουν λαβή για ιστορική αναδίφηση και αυτογνωσία.
Το Β’ Αρσάκειο Λύκειο Ψυχικού με απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων και της Διευθύντριας Νέλλης Παππά αποφάσισε να τιμήσει τις δύο επετείους της ιστορίας του 20ού αιώνα με σειρά ψηφιακών εργασιών που θα αναρτηθούν σταδιακά σε ειδικό ιστολόγιο.
Ο γενικός τίτλος των εργασιών αυτών είναι: «Και λίγο λίγο το δάκρυ γέλιο έγινε…1922-2022: 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή (και 110 χρόνια από την έναρξη των Βαλκανικών Πολέμων)».
Μέσα από τις εργασίες που θα προκύψουν από τη συνεργασία εκπαιδευτικών και μαθητών (με την πολύτιμη αρωγή και της Βιβλιοθήκης των Αρσακείων Ψυχικού) αναζητούμε και αναδεικνύουμε το αποτύπωμα των Μικρασιατών και των Ποντίων στην Νεοελληνική κοινωνία με έμφαση στην πόλη μας την Αθήνα, η οποία μετά το 1922 διπλασιάστηκε σχεδόν σε έκταση και πληθυσμό και μπολιάστηκε με όσα έφεραν οι πρόσφυγες της Μικρασιατικής Καταστροφής. Αναζητούμε, όμως, και αναδεικνύουμε και το αποτύπωμα των Βαλκανικών Πολέμων χάρη στους οποίους η χώρα μας έγινε μια άλλη χώρα: μεγαλύτερη, δυναμικότερη, πιο κοντά στον δυτικό κόσμο.
Και ένα τελευταίο που δεν πρέπει να ξεχνάμε: τον Απρίλιο του 1915 ξεκίνησε η γενοκτονία των Αρμενίων (Χαγιότς τσεγκασπανουτιούν στα αρμένικα) από τους Τούρκους, που είχε ως τελικό αποτέλεσμα να εξοντωθούν περί το 1,5 εκατομμύριο Αρμένιοι, κάτοικοι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Εικόνα: Οι αποβάθρες της Σμύρνης σε καρτ ποστάλ λίγο καιρό πριν την Καταστροφή