Με εξαιρετική επιτυχία ολοκληρώθηκε το Summer School (Θερινό Σχολείο), που διοργανώθηκε, από 17 έως 21 Ιουνίου 2024, από το Αρσάκειο Λύκειο Πατρών σε συνεργασία με εργαστήρια τμημάτων τού Πανεπιστημίου Πατρών. Οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν για τις τελευταίες εξελίξεις στον τομέα των επιστημών και τής τεχνολογίας και να εμπεδώσουν τα κατάλληλα και ασφαλή κριτήρια για τις μελλοντικές τους επιλογές.
1. Τμήμα Μηχανολόγων και Αεροναυπηγών Μηχανικών Πανεπιστημίου Πατρών, Εργαστήριο Συστημάτων Παραγωγής και Αυτοματισμού (LMS), υπεύθυνος καθηγητής: κ. Δημήτριος Μούρτζης.
Τεχνολογίες τρισδιάστατης εκτύπωσης (3D printing), σχεδιασμός και κατασκευή αντικειμένων.
Σύγχρονες Υβριδικές Τεχνολογίες Παραγωγής.
Προγραμματισμός και λειτουργία βιομηχανικών ρομποτικών συστημάτων.
2. Τμήμα Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών και Πληροφορικής (CEID) τού Πανεπιστημίου Πατρών, Εργαστήριο Ποιότητας Λογισμικού και Αλληλεπίδρασης Ανθρώπου-Υπολογιστή, υπεύθυνος καθηγητής: κ. Μιχαήλ Ξένος
Οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με πληθώρα νέων τεχνολογιών.
Αρχικά συμμετείχαν στην επίδειξη διαφόρων παραδοτέων που έχουν προκύψει από μια σειρά προγραμμάτων στα οποία έχει λάβει μέρος το εργαστήριο. Περιηγήθηκαν σε εικονικούς κόσμους που έχουν διαμορφωθεί σε περιβάλλοντα, όπως το "OpenSim" και το "Minecraft", με απώτερο στόχο την επιμόρφωσή τους σε διάφορα εξειδικευμένα θέματα, όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη.
Στη συνέχεια πήραν μέρος σε μια σειρά πειραμάτων αξιοποιώντας εξοπλισμό εικονικής πραγματικότητας (VR), eye-trackers και καταγραφείς βιομετρικών δεδομένων. Κατά τη διάρκεια αυτών είχαν την ευκαιρία να μελετήσουν κατά πόσο η εμπειρία τής εικονικής πραγματικότητας τους προκάλεσε την οποιαδήποτε αδιαθεσία και σε ποιους παράγοντες, ίσως, οφειλόταν αυτό.
Παράλληλα, υπό την καθοδήγηση τού υπεύθυνου καθηγητή κ. Μιχάλη Ξένου, οι μαθητές έγιναν πιλότοι Drone. Αφού έλαβαν μέρος στην πρώτη τους δοκιμαστική πτήση, συμμετείχαν σε μια νέα πειραματική διαδικασία μέσω τής οποίας διερευνήθηκε κατά πόσο η διεπαφή χρήστη τής εφαρμογής τού Drone στο κινητό καλύπτει επαρκώς το σενάριο απώλειας ελέγχου τής συσκευής.
Η όλη προσέγγιση τού εργαστηρίου τοποθέτησε τους μαθητές στη θέση τού ερευνητή. Οι μαθητές συνέλεξαν στοιχεία, τα μελέτησαν σε πραγματικό χρόνο, συνδυάζοντας πολλαπλές παραμέτρους, και διατύπωσαν την άποψή τους μέσα από καταιγισμό ιδεών γύρω από διάφορα θέματα συζήτησης, που προέκυψαν από την όλη διαδικασία. Είδαν πώς ένα προϊόν περνάει από πολλαπλά στάδια έρευνας και ανάπτυξης προτού καταλήξει στα χέρια τού καταναλωτή και πώς ακόμη και τα πανεπιστήμια έχουν σημαντικό ρόλο στην όλη διαδικασία.
Οι εντυπώσεις των μαθητών ήταν πολύ θετικές. Επέστρεφαν καθημερινά με ανυπομονησία στο εργαστήριο για να πραγματευτούν το επόμενο στη σειρά αντικείμενο. Ορισμένοι, μάλιστα, δεν παρέλειψαν να εκφράσουν τη θλίψη τους, όταν οι μέρες τού θερινού σχολείου έφτασαν στο τέλος τους. Ωστόσο, όπως ανέφεραν, μετά από τις εμπειρίες που βίωσαν, το τμήμα των Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών και Πληροφορικής τού Πανεπιστημίου Πατρών θα συγκαταλέγεται σίγουρα στις προτιμήσεις τους κατά τη μετάβαση τους στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.
3. Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Γενετικής και Γενετικής Βελτίωσης τού Τμήματος Βιολογίας τού Πανεπιστημίου Πατρών, υπεύθυνος καθηγητής: κ. Κωνσταντίνος Μπαταργιάς
Η πρώτη ημέρα ήταν αφιερωμένη στη γνωριμία των μαθητών με το εργαστήριο και τις βασικές τεχνικές τής Γενετικής. Οι μαθητές ενημερώθηκαν για τους κανόνες ασφαλείας των εργαστηριακών διαδικασιών που θα υλοποιήσουν. Η δεύτερη ημέρα αφορούσε στην πρακτική απομόνωση DNA από μπανάνα, ώστε οι μαθητές να εξοικειωθούν με το γενετικό υλικό. Την ίδια μέρα ξεκίνησε η απομόνωση DNA από τα πτερύγια των ψαριών. Την τρίτη ημέρα ολοκληρώθηκε η απομόνωση DNA από τα πτερύγια με τον καθαρισμό και την ποσοτικοποίηση τού DNA. Επίσης, οι μαθητές προετοίμασαν τα δείγματα για ηλεκτροφόρηση και ανέλυσαν τα αποτελέσματα. Την τέταρτη ημέρα, με την τεχνική τής PCR, ενίσχυσαν τμήμα τής υπομονάδας Ι τού γονιδίου τής κυτοχρωμικής οξειδάσης (COI) και στη συνέχεια πραγματοποίησαν ηλεκτροφόρηση των προϊόντων τής PCR. Η τελευταία ημέρα των πειραμάτων περιελάμβανε την πέψη των προϊόντων τής PCR και ταυτοποίηση τού είδους "Pagrus sp".
4. Τμήμα Φιλοσοφίας τής Σχολής Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών τού Πανεπιστημίου Πατρών, υπεύθυνος καθηγητής: κ. Μιχάλης Παρούσης, πρόεδρος τού Τμήματος Φιλοσοφίας τού Πανεπιστημίου Πατρών
"1ο Διατμηματικό Θερινό Σχολείο Σχολής Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών"
Με μεγάλη επιτυχία και ζωηρές εντυπώσεις ολοκληρώθηκε το διατμηματικό θερινό σχολείο σε συνεργασία με το Αρσάκειο Λύκειο Πατρών. Την εβδομάδα 17-21 Ιουνίου 2024 μαθητές Λυκείου και Γυμνασίου, συμμετέχοντας σε βιωματικά ερευνητικά εργαστήρια, είχαν την ευκαιρία να προσεγγίσουν ένα φαινομενικά απλό αλλά αρκετά ιδιαίτερο και περίπλοκο ζήτημα, αυτό τού "Ανθρώπου και τής Ιστορίας" στην πηγή τής ίδιας τής έρευνας, τη Σχολή των Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών τού Πανεπιστημίου Πατρών, με καθοδηγητές καταξιωμένους ακαδημαϊκούς από τα τμήματα Φιλοσοφίας, Φιλολογίας, Θεατρικών Σπουδών και Ιστορίας Αρχαιολογίας.
1η Ημέρα: (Τμήμα Φιλοσοφίας)
"Ο άνθρωπος στη Φιλοσοφία τής Ιστορίας" κ. Μ. Χατζόπουλος, ΕΔΙΠ
Στο πλαίσιο τού πρώτου εργαστηρίου οι μαθητές εισήχθησαν στις βασικές προβληματικές τής εκπαιδευτικής εβδομάδας και, με οδηγό αποσπάσματα κειμένων, διάσημα τραγούδια, ποιήματα και, κυρίως, καίρια ερωτήματα, περιηγήθηκαν σε εποχές και φιλοσοφικά ρεύματα, διακρίνοντας τη στοχοθεσία και το πρόσημο που έδωσε το καθένα στην ιστορική μελέτη και κατανοώντας, ταυτόχρονα, την πυρηνική σημασία και την τεράστια αξία τής Ιστορίας για τον βασικό πρωταγωνιστή της, τον ίδιο τον άνθρωπο.
"Ζήσαμε τα πάντα μέσα στα σύννεφα ενός ακατανόητου κόσμου... : Ο ποιητής Γ. Σεφέρης στη δίνη τής Ιστορίας", κ. Ανδρονίκη Χρυσάφη, ΕΔΙΠ
Στην πρώτη γνωριμία τους με το τμήμα Φιλολογίας οι μαθητές ήρθαν σε επαφή και συζήτησαν τα σημαντικότερα γεγονότα τού πολυτάραχου 20ού αιώνα, αυτή την φορά όχι από τα απρόσωπα διδακτικά εγχειρίδια ιστορίας, αλλά μέσα από τις αναμνήσεις, το προσωπικό βίωμα και τον περιπετειώδη βίο τού νομπελίστα ποιητή μας Γ. Σεφέρη, όπως αυτός αποτυπώνεται στα αποσπάσματα των ημερολογίων και των ποιημάτων του.
"Η πλουσιότερη/μακροβιότερη/ομορφότερη γλώσσα... Μύθοι και αλήθειες από την ιστορία τής Ελληνικής", κ. Θ. Μαρκόπουλος, αναπληρωτής καθηγητής
Είναι η ελληνική η πλουσιότερη γλώσσα στον κόσμο; Με αφετηρία 5+1 ερωτήσεις-μύθους που συχνά συνοδεύουν την ελληνική γλώσσα, οι μαθητές εξοικειώθηκαν με βασικές αρχές τής ιστορικής γλωσσολογίας και διαπίστωσαν μέσα από διαδραστικά παιχνίδια ότι η ομορφότερη και η πλουσιότερη γλώσσα είναι τελικά η γλώσσα που αγαπάμε εμείς περισσότερο...
"Ήρωες τής Επανάστασης τού 1821. Η πρόσληψη τού Καραϊσκάκη στον ποιητικό λόγο από τον 19ο-21ο αιώνα: από τον ρομαντικό εθνικισμό και τη Μεγάλη Ιδέα στη Δικτατορία των Συνταγματαρχών και τη μεταπολιτευτική εποχή" , κ. Άννα-Μαρίνα Κατσιγιάννη, αναπληρώτρια καθηγήτρια
Συνεχίζοντας το ταξίδι στην πολυτάραχη ιστορία τού 20ού αιώνα, οι μαθητές εξοικειώθηκαν με την ιστορική ποίηση, διαβάζοντας αποσπάσματα από τον "Καραϊσκάκη" τού Πατρινού Κ. Παλαμά και αντίστοιχα αποσπάσματα άλλων λογοτεχνών και καλλιτεχνών. Στο πλαίσιο αυτό είδαν στην πράξη πώς η λογοτεχνία και συγκεκριμένα η ποίηση αξιοποιεί την ιστορία ως φορέας και φωνή τής συλλογικής μνήμης και, εν συνεχεία, την πορεία και τη διαδικασία που ακολουθεί ένας ερευνητής για τη σύνθεση και τη δημοσίευση τής έρευνάς του.
"Συγγράφοντας ιστορία στο Βυζάντιο: ποιοι, πού, πώς και γιατί;", κ. Ειρήνη-Σοφία Κιαπίδου, αναπληρώτρια καθηγήτρια
Στη διάρκεια τού τελευταίου εργαστηρίου οι μαθητές, με τη βοήθεια οπτικοακουστικών μέσων, παρακολούθησαν τους βασικούς ιστορικούς σταθμούς τής Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και εστίασαν σε αυτό που συχνά παραλείπουν να εξηγήσουν τα ιστορικά εγχειρίδια, τη διαδικασία, το υλικό, τον τόπο, τον τρόπο και τα άτομα που επιλέγουν να γράψουν και να διασώσουν τα γεγονότα για εμάς σήμερα. Εξετάζοντας τις λογοτεχνικές περιπτώσεις τής Χρονογραφίας και τής Ιστορίας κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η ιστοριογραφία δεν είναι απλώς ένα καθήκον, αλλά έχει δικούς της στόχους και σκοπιμότητες, ανήκει σε μια αλυσίδα με προκατόχους και συνεχιστές και δεν πληροφορεί μόνο αλλά και τέρπει τον αναγνώστη.
4η Ημέρα: (Τμήμα Θεατρικών Σπουδών)
"Ιστορία και Θέατρο: Από την κωμωδία στο δράμα", κ. Κωνσταντίνα Ζηροπούλου, επίκουρη καθηγήτρια
Μέσα από ένα διαφορετικό μάθημα ιστορίας οι μαθητές διαβάζοντας, βλέποντας και δραματοποιώντας αποσπάσματα παραστάσεων και ταινιών, από την αρχαία Ελλάδα μέχρι σήμερα, εξέτασαν, συζήτησαν και διερεύνησαν τη χρήση τής ιστορίας στο δράμα ως πηγής έμπνευσης, ως εργαλείου σχολιασμού τής επικαιρότητας και, τελικά, ως διερεύνησης τής ανθρώπινης κατάστασης, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι η ιστορία, το θέατρο και εν γένει οι ανθρωπιστικές σπουδές είναι μια σημαντικότατη υπενθύμιση των αξιών, των δικαιωμάτων μας και, τελικά, τής ίδιας τής ανθρωπιάς μας.
5η Ημέρα: (Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας)
"Ιστορική και Αρχαιολογική Έρευνα", κ. Δημήτρης Τσώλης, αναπληρωτής καθηγητής, και Αλεξία Σταμούλη, ΕΔΙΠ
Την τελευταία ημέρα τής εκπαιδευτικής εβδομάδας οι μαθητές συστήθηκαν με το νεοσύστατο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας τού Πανεπιστημίου Πατρών και το Πρόγραμμα Σπουδών του και βίωσαν την επαφή, τη μελέτη και την αξιοποίηση πρωτότυπου αρχαιολογικού και ιστορικού υλικού κατά τη διαδικασία τής έρευνας με σύγχρονα μέσα αλλά και πιο παραδοσιακές μεθόδους.
Στο πρώτο μέρος ο κ. Τσώλης παρουσίασε στους μαθητές καινοτόμες πρωτοβουλίες ψηφιοποίησης αρχαιολογικού υλικού με τη χρήση νέων τεχνολογιών και τής Τεχνητής Νοημοσύνης στην υπηρεσία τής έρευνας, τής ψηφιακής περιήγησης, τής αρχειοθέτησης, ακόμη και τής δημιουργίας βιντεοπαιχνιδιών. Τις εργασίες τού θερινού σχολείου έκλεισε η κ. Σταμούλη, η οποία, αφού παρουσίασε την ιστορία τής γραφής και τής αντιγραφής από την αρχαιότητα στον μεσαίωνα και το Βυζάντιο, κάλεσε τους μαθητές να διαβάσουν αποσπάσματα κωδίκων και να γίνουν για λίγο και τα ίδια ιστορικοί συγγραφείς γράφοντας για την ημέρα τους σε ένα εργαστήριο αντιγραφής στην μακρινή Κωνσταντινούπολη...
5. Τμήμα Φαρμακευτικής Πανεπιστημίου Πατρών, υπεύθυνοι καθηγητές: κ. Γεώργιος A. Σπυρούλιας και Φωτεινή Λάμαρη.
Αρχικά στο εργαστήριο, με υπεύθυνη την κ. Λάμαρη, οι μαθητές ασχολήθηκαν με τα παρακάτω θέματα:
Απόσταξη αιθερίων ελαίων ρίγανης με συσκευή "Clevenger" και ταυτοποίηση κύριων συστατικών.
Αναγνώριση των κύριων συστατικών των αιθερίων ελαίων, χρησιμοποιώντας κατάλληλες αναλυτικές τεχνικές, όπως η αέρια χρωματογραφία-μαζική φασματομετρία (GC-MS).
Εκχύλιση πολικών δευτερογενών μεταβολιτών από τη ρίγανη και ανάλυση αυτών, χρησιμοποιώντας τεχνικές, όπως υγρή χρωματογραφία υψηλής απόδοσης (HPLC).
Στη συνέχεια, με υπεύθυνο τον κ. Σπυρούλια, οι μαθητές ασολήθηκαν με:
Την έκφραση πρωτεϊνών με μεθόδους Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας: Ααπομόνωση πρωτεϊνών με σύγχρονες μεθόδους χρωματογραφίας και φυσικοχημικός χαρακτηρισμός των πρωτεϊνών-στόχων μέσω σύγχρονων μεθόδων βιοφυσικής.
Τη φασματοσκοπία NMR βιομορίων, προετοιμασία δειγμάτων για σχετικές μελέτες και τον δομικό χαρακτηρισμό πρωτεϊνών μέσω τής απεικόνισης και τής ανάλυσης τρισδιάστατων δομών αλλά και συμπλεγμάτων τους.
Με αυτές τις μεθόδους επιδιώκεται η ολοκληρωμένη κατανόηση και αξιοποίηση των βιολογικών πόρων και των βιομορίων για εφαρμογές στη βιοτεχνολογία, τη φαρμακευτική και άλλους τομείς.
Το Θερινό Σχολείο μέσα από τη ματιά των μαθητών:
«Οι δύο πρώτες μέρες του summer school φαρμακευτικής ήταν μια μοναδική εμπειρία. Έμαθα πολλά νέα πράγματα και μάλιστα στην πράξη κατανοήσαμε πολλά περισσότερα. Όλοι εκεί ήταν εξαιρετικοί και πολύ καταρτισμένοι. Πιο συγκεκριμένα, ασχοληθήκαμε με την απόσταξη ρίγανης, δηλαδή από την ρίγανη φτιάξαμε ένα αιθέριο έλαιο από την ρίγανη. Επιπλέον, κάναμε εκχύλιση της ρίγανης και συμπύκνωση με περιστροφικό εξατμιστήρα. Συνολικά, ήταν μια πολύ αξιόλογη εμπειρία και ελπίζουμε και οι υπόλοιπες ημέρες να έχουν ανάλογη συνέχεια. Ι.Π.»
«Αυτή την εβδομάδα είχαμε τη χαρά να παραβρεθούμε στο τμήμα της Φαρμακευτικής για να παρακολουθήσουμε το πρόγραμμα του φετινού summer school. Μέσω αυτής της σχολικής δράσης είχαμε την ευκαιρία να συμβάλλουμε στις πειραματικές διαδικασίες της βιοχημείας κατά τις οποίες παράλληλα αποκτήσαμε πολλές νέες γνώσεις στον τομέα της φαρμακευτικής χημείας.» Ι.Π., Χ.Π., Ε.Θ., Α.Α., Δ.Π.
«Η εμπειρία στο πανεπιστήμιο είχε πολύ ενδιαφέρον και ήταν πολύ χρήσιμη καθώς πήρα μια ιδέα για το πώς θα είναι το πανεπιστήμιο αργότερα στη ζωή μου, τον τρόπο σκέψης των φοιτητών και είχα την ευκαιρία να δω από κοντά τις υποδομές και τον τρόπο που δουλεύουν και χρησιμοποιούν τα πειράματα στη φαρμακευτική έρευνα. Ευχαριστούμε όλους τους φοιτητές και τους καθηγητές που μας στήριξαν.» Κ.Π.
«… είχα την τύχη και τη χαρά να συμμετάσχω στο Θερινό Σχολείο (SUMMER SCHOOLS), που διοργανώσατε σε συνεργασία με το Τμήμα Μηχανολόγων και Αεροναυπηγών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών. Επιθυμώ να εκφράσω τις θερμές ευχαριστίες (προσωπικές και των γονέων μου) προς εσάς και τους εκπαιδευτικούς του σχολείου σας για την έμπνευση, την άρτια σχεδίαση και υλοποίηση του προγράμματος. Ήταν ένα πρωτοποριακό -για τα ελληνικά δεδομένα- πρόγραμμα που έδωσε την ικανότητα σε μαθητές της ηλικίας μου να αντιληφθούν την εκπαίδευση από μια διαφορετική οπτική. Για πρώτη φορά ήρθα σε επαφή με την τριτοβάθμια εκπαίδευση και ασχολήθηκα με δραστηριότητες που δεν είχα συμμετάσχει ξανά ως μαθητής Λυκείου. Πιστεύω ότι μου δόθηκε η ευκαιρία να περάσω, με πολλαπλά οφέλη, μια γέφυρα που συνδέει την δευτεροβάθμια με την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Τέλος, με βοήθησε στον τομέα του επαγγελματικού προσανατολισμού σχηματίζοντας άποψη για τον χαρακτήρα της συγκεκριμένης σχολής, κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την δύσκολη διαδικασία επιλογής σχολής φοίτησης, όταν οι διαθέσιμες επιλογές σχολών είναι πολλές.» Δ.Γ.
«Ήταν μια τρομερά ευχάριστη εμπειρία! Όλη από την ομάδα του εργαστηρίου μας αγκάλιασαν και μας εξηγούσαν με υπομονή κάθε διαδικασία. Σίγουρα τώρα θα βάλω με μεγαλύτερη σιγουριά το βιολογικό στο μηχανογραφικό μου... Είμαι ευγνώμων που ήμουν μέλος αυτού του προγράμματος και εύχομαι να υλοποιηθούν πολλά ακόμα καθώς είναι κέρδος για εμάς τους μαθητές! Σας ευχαριστώ πολύ!» Ε.Λ.
«Η συμμετοχή μου στο θερινό σχολείο της Βιολογίας ήταν μία πολύ ενδιαφέρουσα επιμορφωτική εμπειρία που περιλάμβανε τη συναναστροφή μου και τη συνεργασία μου με επιστήμονες που ασχολούνται με την έρευνα! Με ενέπνευσε να σκεφτώ ορισμένους τομείς για τις μελλοντικές μου σπουδές και τον επαγγελματικό μου προσανατολισμό.» Μ. Ζ.
«Το summer school στο Βιολογικό ήταν πολύ ενδιαφέρον! Όλοι όσοι συμμετείχαν μας βοήθησαν αρκετά για να καταλάβουμε τις τεχνικές που πραγματοποιήσαμε. Θα το επαναλάμβανα... » Θ. Μ.
«Η εμπειρία μου από το θερινό σχολείο στη Βιολογία είναι θετική. Εξοικειώθηκα με διάφορες εργαστηριακές τεχνικές, απέκτησα γνώσεις και έκανα νέες φιλίες με συμμαθητές. Ελπίζω του χρόνου να συμμετάσχω ξανά στο ίδιο summer school.» Σ. Β.
Θα θέλαμε να εκφράσουμε τις θερμές μας ευχαριστίες στους καθηγητές τού Πανεπιστημίου Πατρών και στους επιστημονικούς υπεύθυνους τού προγράμματος, για την πραγματοποίηση τού Θερινού Σχολείου και για την ευκαιρία που έδωσαν στους μαθητές να αποκτήσουν σημαντικές εμπειρίες, καθώς και στους εκπαιδευτικούς των Αρσακείων Σχολείων κ. Ν. Ηλιοπούλου, Ν. Γιαννακόπουλο, Χ. Ζώτο, Σ. Ανδρωνά και Α. Ψήνα για τη συμβολή τους στην επιτυχή ολοκλήρωση τού προγράμματος.
Οι μαθητές θα λάβουν τη βεβαίωση συμμετοχής τους στο πρόγραμμα σε ειδική εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί τον Οκτώβριο 2024 στην Εστία Επιστημών στα Αρσάκεια Σχολεία Πατρών.
Summer School