Ένα διάλειμμα από την καθημερινότητα απόλαυσαν οι καθηγητές και καθηγήτριες τού Α΄ Αρσακείου Λυκείου Ψυχικού, την πρώτη Κυριακή τού Οκτωβρίου 2022, στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στο πλαίσιο τής εκδήλωσης «Αθέατο Μουσείο».
Στόχος τής εκδήλωσης είναι η προβολή εκθεμάτων από τον κόσμο των αποθηκών τού Μουσείου, που δεν αποτελούν μέρος τής μόνιμης συλλογής, αλλά δεν στερούνται και ιστορικότητας και σημασίας.
Χάρη σε μια ξενάγηση γεμάτη από εμπεριστατωμένες πληροφορίες και ιστορικές αναφορές που προσέφερε ο επιμελητής αρχαιοτήτων τού μουσείου κ. Κωνσταντίνος Πασχαλίδης, οι διδάσκοντες με προσήλωση ταξίδεψαν πίσω στη Μικρά Ασία και ιδιαίτερα στα ταραγμένα χρόνια τής Ύπατης Αρμοστείας στην περιοχή τής Σμύρνης.
Ιδιαίτερη μνεία έγινε για το έργο των ελλήνων αρχαιολόγων Γ. Οικονόμου, Κ. Κουρουνιώτη και Ν. Λάσκαρη, που δραστηριοποιήθηκαν για να φέρουν στο φως και να συντηρήσουν την πληθώρα των έργων που βρίσκονταν εκεί θαμμένα για αιώνες.
Λίγο πριν από τον όλεθρο οι επιστήμονες αυτοί μαζί με τον Κωνσταντίνο Καραθεοδωρή, για τον οποίο θα πραγματοποιηθεί ειδική εκδήλωση προσεχώς από το Α΄ Αρσάκειο Λύκειο Ψυχικού, κατάφεραν να περισώσουν κάποια κινητά έργα από την αρχαιότητα και, έτσι, σήμερα έχουμε μια σφαιρική εικόνα τής ελληνικής τέχνης που άνθιζε στη Μικρά Ασία.
Ειδική μνεία έγινε σε μια μαρμάρινη κεφαλή, που χρονολογείται στον 1ο αι μ.Χ. και δωρήθηκε το 1926 από τον στρατιωτικό ακόλουθο τής αγγλικής πρεσβείας στην Αθήνα L. Bower στον τότε διευθυντή τού μουσείου Π. Καστριώτη.
Το ταξίδι τής κεφαλής αυτής αποτυπώθηκε παραστατικά από τον κ. Πασχαλίδη, ο οποίος σημείωσε ότι πρόκειται για ένα έργο εμπνευσμένο από ελληνιστικό πρότυπο και απεικονίζει, κατά τα πρότυπα τής περιόδου κατασκευής του, ένα παιδί.
Συγκεκριμέν, είναι ένα έργο που βρισκόταν στο μουσείο τής Ευαγγελικής Σχολής τής Σμύρνης και το οποίο κατάφερε να σώσει ο άγγλος διπλωμάτης, ενώ η πόλη ήταν κυριολεκτικά παραδομένη στις φλόγες.
Όπως τόνισε και ο κ. Πασχαλίδης, η ασβεστοποίηση τού μαρμάρου καθιστά αδιαπραγμάτευτη την προέλευση τού έργου, αφού μόνο σε συνθήκες υψηλής θερμοκρασίας η επιφάνεια τού υλικού αυτού αλλοιώνεται και παρουσιάζει τις χαρακτηριστικές φθορές και δυσχρωμίες που χαρακτηριστικά φέρει το άλλοτε νεανικό αυτό πρόσωπο.
Το συγκεκριμένο έργο αποκαλύπτεται για πρώτη φορά στο κοινό, αφού στο παρελθόν αμφιβολίες περί τής χρονόλογησής του, σε συνδυασμό με την πληθώρα των έργων που έχουν συγκεντρωθεί, καθιστούσαν αδύνατη την παρουσίασή του.
Το παιδικό αυτό πρόσωπο που σήμερα σωπαίνει, απεικονίζει, ωστόσο, όλη την ιστορία τής βίας που υπέστη ο ελληνικός πληθυσμός τής περιοχής και όλες τις δυσκολίες που κατάφεραν οι πρόσφυγες να αντιμετωπίσουν με την έλευσή τους στην Ελλάδα.
Είναι το σύμβολο κάθε προσφυγόπουλου, που σε συνθήκες αβέβαιες για το μέλλον του, κατάφερε, όχι μόνο να σταθεί στα πόδια του, αλλά και να προσφέρει στον τόπο υποδοχής του με το να μοχθεί προσηλωμένο στις ίδιες αξίες που είχε και στη χώρα από την οποία εκτοπίστηκε.
