Ξεκινώντας μια νέα σχολική χρονιά, ξεκινά ένας –καθόλου αυτονόητος ή εύκολος– αγώνας να συγκροτηθεί σε χειροπιαστό και λειτουργικό γεγονός η σχολική κοινότητα. Όπως κάθε κοινότητα (οικονομική, πολιτειακή, ιδεολογική κ.ά.), έτσι και η σχολική συγκροτείται στο βαθμό που εμφορείται από ένα πνεύμα, στο οποίο υποκλίνεται και υπηρετεί, από το οποίο αντλεί την έμπνευση στις μεγάλες αποφάσεις και το οποίο την καθοδηγεί ακόμη και στις πιο μικρές της λεπτομέρειες. Για το σχολείο μας, το Αρσάκειο Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης, αυτό το πνεύμα συμπυκνώνεται στο τρίπτυχο: πίστη - σεβασμός - ενότητα.

Όταν ξυπνάμε και ξεκινάμε κάθε πρωί για το σχολείο, αυτό που μας κινητοποιεί δεν είναι μια ανούσια υποχρέωση ή μια άσκοπη συνήθεια. Είναι, κυρίως, η πίστη στο άθλημα της παιδείας (με τη σπουδή, την ανακάλυψη, τον συλλογισμό, τον στοχασμό και την τριβή με τη γνώση)· η πίστη ότι αξίζει να υπάρχει η παιδεία στη ζωή μας, ότι αξίζει τον κόπο να γυμναζόμαστε και να ασκούμαστε καθημερινά σε αυτήν.

Όταν πιστεύεις σε μια αξία ανώτερη από σένα, αυτή η πίστη εκφράζει και εκφράζεται με μια γενικότερη στάση ζωής. Για όλους εμάς στα Αρσάκεια Σχολεία (τη Διοίκηση, τους καθηγητές και τους μαθητές) που υπηρετούμε μια παιδεία με ταυτότητα ελληνική, αυτή η στάση ζωής υιοθετεί την αντίληψη του Πλάτωνα, όπως διατυπώνεται στο δέκατο βιβλίο των Νόμων του, πως «αυτό (το όλον) δεν ήρθε στην ύπαρξη για χάρη σου, αλλά εσύ ήρθες στην ύπαρξη για χάρη του όλου» (Νόμοι, Ι, 903cd) και ενσαρκώνεται σε ένα σεβασμό προς τα υπόλοιπα όντα (οργανικά και ανόργανα) με τα οποία συνυπάρχουμε: τον μαθητή, τον καθηγητή, τον συμμαθητή ή, με μια λέξη, τον συνάνθρωπο και τη φύση, τον χώρο, τα πράγματα ή, με μια λέξη, το περιβάλλον. Αυτός ο σεβασμός προς την κάθε μορφής ετερότητα δεν νοείται απλά και μόνο ως ανοχή, αλλά ως πρόκληση για ένα διάνοιγμα του εαυτού μας: να δημιουργήσουμε μια αγαπητική σχέση με τον «άλλο» ή το «άλλο», χωρίς να πέσουμε στον πειρασμό της καθυπόταξής του στα δικά μας «θέλω» ή στις δικές μας προδιαγραφές.

Όταν η ελευθερία του καθενός μας ταυτίζεται με την αγάπη, όταν αυτή η σεβαστική στάση ζωής εκτείνεται μέχρι τα πιο «μικρά και ασήμαντα», τότε αναδύεται σε κάθε μέλος και σε κάθε πτυχή της σχολικής κοινότητας ένα υγιές αίσθημα ενότητας. «Υγιής» ενότητα σε μια κοινωνία δε μπορεί να επιτευχθεί όταν τα μέλη της εμμένουν στον ατομισμό, εγκλωβισμένα στην εσωστρέφεια ή την αυτοδικαίωση. «Υγιής» ενότητα σε μια κοινωνία, επίσης, δε μπορεί είναι αυτή που στηρίζεται στην άνωθεν επιβολή, αυτή που υποχρεώνει σε συμμόρφωση καταφεύγοντας στην καταστολή ή την απαγόρευση. Μόνο αντλώντας από την ελευθερία των προσώπων, μπορεί η ενότητα να αποκτήσει διάσταση υγιή, διάρκεια και αντοχή, ακόμη σε καταστάσεις δυσχερείς. Μήπως, όμως, αυτό δεν είναι και το βαθύτερο νόημα της παιδείας: το να γυμνάζεσαι, δηλαδή, αδιάκοπα κι επίμονα στο άθλημα της ελευθερίας, ώσπου να ανακαλύπτεις –ξανά και ξανά– την πιο πληρωτική της εκδοχή στην αγαπητική συναρμογή;

Με αυτές τις σκέψεις και αφού προηγήθηκε εκτενής συζήτηση με γόνιμη ανταλλαγή απόψεων, καθηγητές και μαθητές, προχωρήσαμε στη σύνταξη του Πλαισίου Οργάνωσης της Σχολικής Ζωής μας, το οποίο μπορείτε να διαβάσετε κάνοντας κλικ στο παρακάτω εικονίδιο: