Πώς θα σας φαινόταν αν επισκεπτόμενοι το σχολείο του παιδιού σας βλέπατε ότι κάποιοι τοίχοι είχαν μετατραπεί σε καμβά για τοιχογραφίες και μάλιστα με θέματα από τη μινωική εποχή; Και πώς θα αντιδρούσατε αν μαθαίνατε ότι τις τοιχογραφίες αυτές τις είχαν ζωγραφίσει οι ίδιοι οι μαθητές -ανάμεσά τους ίσως και το παιδί σας; Πιστεύουμε ότι θα νιώθατε ενθουσιασμό!

Τον ίδιο ενθουσιασμό αισθάνθηκε και η εμπνεύστρια αυτού του εγχειρήματος, η κ. Κυριακή Πρεβενιού, καθηγήτρια εικαστικών στο Α' Αρσάκειο-Τοσίτσειο Γυμνάσιο Εκάλης, η οποία περιγράφει ως εξής την εμπειρία της:
"Η τοιχογραφία μας αυτή την χρονιά είχε ιδιαίτερη αξία. Ολοκληρώθηκε σε πολύ σύντομο διάστημα λόγω της διακοπής της διά ζώσης εκπαίδευσης. Με την επάνοδό μας στο Σχολείο βάλαμε στόχο να την ολοκληρώσουμε! Με άριστη συνεργασία, δημιουργικό πνεύμα, με σεβασμό στον χώρο και με μεγάλη χαρά καταφέραμε να ολοκληρώσουμε και να σας παρουσιάσουμε το έργο μας!"

Πώς όμως ξεκίνησε αυτή η δραστηριότητα;

Η ιδέα: ζωγραφική στον τοίχο

Από το σχολικό έτος 2012 γίνεται μια προσπάθεια στο Α΄ Αρσάκειο-Τοσίτσειο Γυμνάσιο Εκάλης από την καθηγήτρια των Καλλιτεχνικών κ. Κυριακή Πρεβενιού ο χώρος του Σχολείου να γίνει ένα ζωντανό μουσείο που οι τοίχοι του να κοσμούνται από έργα τέχνης. Οι μαθητές κάθε χρονιά με την καθοδήγηση της καθηγήτριάς τους ζωγραφίζουν τοιχογραφίες με θέματα διαφορετικά. Η ιδέα είναι τα έργα τέχνης να εκτίθενται μόνιμα για να υπάρχει εξοικείωση των παιδιών με τη ζωγραφική και να διακοσμηθεί ο χώρος του Σχολείου με τον καλύτερο τρόπο. Γι αυτόν τον λόγο επιλέχθηκε η ζωγραφική στον τοίχο. Μέχρι το τρέχον σχολικό έτος έχουν ολοκληρωθεί 10 τοιχογραφίες με έργα ζωγραφικής σε μεγάλη κλίμακα σε κοινόχρηστους χώρους του Σχολείου.

Ο τρόπος

Τα παιδιά χωρίζονται σε ομάδες και με την καθοδήγηση της καθηγήτριάς τους μελετούν το θέμα. Η μελέτη γίνεται για τον τρόπο μεγέθυνσης του θέματος στον τοίχο και την κλίμακα που θα σχεδιαστεί το θέμα. Έπειτα τα παιδιά σχεδιάζουν με κιμωλία το σχέδιο κατευθείαν στον τοίχο και, αφού είναι αναλογικά σωστό, προχωρούν στον χρωματισμό. Το χρώμα γίνεται με ακρυλικά χρώματα σε παλέτες, ώστε να γίνεται σωστά η ανάμειξη των αποχρώσεων. Το μάθημα αυτό γίνεται με όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας, όπως μάσκες, ποδιές και γάντια.

Η τεχνική

Οι τοιχογραφίες ζωγραφίζονται από τα παιδιά με οδηγίες από την καθηγήτριά τους. Ξεκινάει η διανομή των εργασιών στις ομάδες από τις γενικές – μεγάλες φόρμες και περνώντας ο καιρός δουλεύονται οι μικρές επιφάνειες και οι λεπτομέρειες για να αναδειχθεί το θέμα. Τα παιδιά κατά τη διάρκεια της τοιχογραφίας φροντίζουν να μην λερωθεί ο χώρος που δουλεύουν. Κάθε φορά συνεχίζουν το θέμα με τις οδηγίες που τους δίνονται.

Το θέμα

Το θέμα της χρονιάς 2020-21 για την Α΄ Γυμνασίου ήταν «Το ποτάμι», μικρογραφία ποτάμιου τοπίου, της περιόδου της Μινωικής Κρήτης. Τέλη Μεσοκυκλαδικής περιόδου, περίπου 1650 π.Χ. Θήρα, Ακρωτήρι (δυτική οικία, δωμάτιο 5). Ύψος 21 εκ. Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Από τη ζωφόρο, η οποία κάλυπτε στενή επιφάνεια επάνω από τα ανοίγματα (θυρών και ερμαρίων) του ανατολικού τοίχου του δωματίου, σώζεται μόνο το νότιο μισό. Παριστάνεται τοπίο που το διασχίζει ποτάμι, στις όχθες του οποίου κινούνται άγρια εξωτικά ή φανταστικά ζώα μέσα σε υποτροπική βλάστηση. Την ανθρώπινη παρουσία σ' αυτό το τοπίο ο καλλιτέχνης υπαινίσσεται με τα κλαδεμένα φοινικόδεντρα. Η φυσιοκρατική απόδοση των μορφών και ο αφηγηματικός χαρακτήρας της εικόνας εναρμονίζονται με το συνολικό εικονογραφικό πρόγραμμα, το οποίο μοιάζει με την εικονογραφική απόδοση επικής αφήγησης. (πηγές από το βιβλίο: Σακελλαράκης, Γ., Ντούμας, Χ., κ.ά. (1994). Η αυγή της ελληνικής τέχνης. Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών).

Αυτό το θέμα δεν επιλέχθηκε τυχαία. Στον χώρο που δουλέψαμε το θέμα αυτό, χώρος πίσω από το Θέατρο των Σχολείων, βρίσκονται άλλες δύο τοιχογραφίες της ίδια περιόδου: «Η τοιχογραφία της Άνοιξης» από τη Θήρα και «Τα Δελφίνια» της Κνωσού, Μινωική Κρήτη. Επιλέχθηκε, λοιπόν, επειδή θεματολογικά και χρωματικά συνομιλεί με τις άλλες δύο τοιχογραφίες που ολοκληρώθηκαν προηγούμενα σχολικά έτη από αντίστοιχα τμήματα επιλογής.

Ζώνη πολιτισμού: «Τα παιδιά ζωγραφίζουν στους τοίχους»

Αυτή η δράση έγινε στο πλαίσιο μαθήματος της Ζώνης Πολιτισμού για το Σχολικό έτος 2020-2021, μια ώρα την εβδομάδα και είναι ένα μάθημα επιλογής. Το τμήμα είχε 17 μαθητές:

Αγγελής Χριστόφορος, Αλούπη Χριστίνα, Γεωργίου Μαρία-Μελίνα, Γκράτζιος Άρης, Καλμαντη Νίκη, Καραγιάννης Βασίλειος, Καρακατσάνη Μαρία, Κιοσσέ Ιωάννα-Ελένη, Κορδώσης Ιωάννης, Μάμαλος Αλέξανδρος, Μαραγκού Μελίτη-Αναστασία, Μίσχου Αγάπη, Ντριγκόγια Δάφνη, Παναγιώτου Παρασκευή, Σταθόπουλος Σωτήριος, Τσακώνη Μαρία-Ελένη, Τσακώνη Ναταλία.

• «Τα παιδιά ζωγραφίζουν στους τοίχους» «Τα παιδιά ζωγραφίζουν στους τοίχους»
• «Τα παιδιά ζωγραφίζουν στους τοίχους» «Τα παιδιά ζωγραφίζουν στους τοίχους»
• «Τα παιδιά ζωγραφίζουν στους τοίχους» «Τα παιδιά ζωγραφίζουν στους τοίχους»
• «Τα παιδιά ζωγραφίζουν στους τοίχους» «Τα παιδιά ζωγραφίζουν στους τοίχους»
• «Τα παιδιά ζωγραφίζουν στους τοίχους» «Τα παιδιά ζωγραφίζουν στους τοίχους»
• «Τα παιδιά ζωγραφίζουν στους τοίχους» «Τα παιδιά ζωγραφίζουν στους τοίχους»
• «Τα παιδιά ζωγραφίζουν στους τοίχους» «Τα παιδιά ζωγραφίζουν στους τοίχους»
• «Τα παιδιά ζωγραφίζουν στους τοίχους» «Τα παιδιά ζωγραφίζουν στους τοίχους»
• «Τα παιδιά ζωγραφίζουν στους τοίχους» «Τα παιδιά ζωγραφίζουν στους τοίχους»
• «Τα παιδιά ζωγραφίζουν στους τοίχους» «Τα παιδιά ζωγραφίζουν στους τοίχους»
• «Τα παιδιά ζωγραφίζουν στους τοίχους» «Τα παιδιά ζωγραφίζουν στους τοίχους»
•  

ζωγραφική

μινωική εποχή

τοιχογραφία