«…ιερείς και πουλιά να τραγουδούν το χαίρε»

 xairetismoi
Την εικόνα φιλοτέχνησε η μαθήτρια της Α΄ Λυκείου του 
Α΄ Αρσακείου Λυκείου Ψυχικού 

Σούτη Κωνσταντίνα-Αθηνά.
Κλικ στην εικόνα για μεγέθυνση.

Η ακολουθία των Χαιρετισμών, που ψάλλεται στους ναούς τις Παρασκευές της Μ. Τεσσαρακοστής είναι ίσως η πιο λαοφιλής ακολουθία της Εκκλησίας.  
Ο πολύς λαός ίσως δεν ξέρει πολλά πράγματα για το ιστορικό της συνθέσεως του «Ακαθίστου Ύμνου», ούτε για τον πιθανό ποιητή του. Ξέρει μόνο και προσέχει ότι τα «χαίρε» στην ταπεινή κόρη της Ναζαρέτ απευθύνονται την άνοιξη, που όλα ανθίζουν και αισθάνεται τέτοια οικειότητα προς την Παναγία, σα να είναι Αυτή η μητέρα όλων.


Η τμηματική ανάγνωση του Ύμνου σε 4 στάσεις (από 6 οίκους την κάθε φορά) και στο τέλος η επανάληψη και των 24 οίκων, βοηθάει τους πιστούς να «χαιρετίζουν» την Θεοτόκο, ως ο αρχάγγελος, με αλλεπάλληλα «χαίρε» που δίνουν κάποτε την εντύπωση ότι συντροφεύουν λαϊκά δίστιχα με ομοιοκαταληξία.

Οι Χαιρετισμοί ενέπνευσαν πολλούς καλλιτέχνες, Έλληνες και ξένους, οι οποίοι έκαναν τους δικούς τους «χαιρετισμούς», χωρίς να μπορούν να ξεφύγουν από την ανεπανάληπτη φόρμα των Χαιρετισμών της Θεοτόκου.

Ο Οδυσσέας Ελύτης στο περίφημο «Άξιον εστί» μας παρέδωσε την δική του ποιητική εκδοχή των «Χαιρετισμών», η οποία θα έλεγε κανείς πως είναι συνώνυμη της θάλασσας, του θαύματος, του ονείρου, του ανέμου…

“…Άξιον εστί εορτάζοντας τη μνήμη
των αγίων Κηρύκου και Ιουλίτης
ένα θαύμα να καίει στους ουρανούς τ’ αλώνια
ιερείς και πουλιά να τραγουδούν το χαίρε:
Χαίρε η Καιομένη και χαίρε η Χλωρή
Χαίρε η Αμεταμέλητη με το πρωραίο σπαθί
Χαίρε η που πατείς και τα σημάδια σβήνονται
Χαίρε η που ξυπνάς και τα θαύματα γίνονται
Χαίρε του Παραδείσου των βυθών η Αγρία
Χαίρε της ερημίας των νησιών η Αγία
Χαίρε η Ονειροτόκος χαίρε η Πελαγινή
Χαίρε η Αγκυροφόρος και η Πενταστέρινη
Χαίρε με τα λυτά μαλλιά η χρυσίζοντας τον άνεμο
Χαίρε με την ωραία λαλιά η δαμάζοντας τον δαίμονα
Χαίρε που καταρτίζεις τα Μηναία των Κήπων
Χαίρε που αρμόζεις τη ζώνη του Οφιούχου
Χαίρε η ακριβοσπάθιστη και σεμνή
Χαίρε η προφητικιά και δαιδαλική…”

Από τη Διεύθυνση του Α΄ Αρσακείου Λυκείου Ψυχικού