Καλλιεργούμε (με) οικολογική και κοινωνική συνείδηση

Ο βιολογικός λαχανόκηπος των Αρσακείων-Τοσιτσείων Γυμνασίων Εκάλης αποτελεί τμήμα τού οικολογικού βιωματικού εργαστηρίου που, μαζί με τον βοτανικό κήπο, λειτουργεί στα Σχολεία από το 2012. Οι μαθητές τής Α΄ τάξης των Γυμνασίων Εκάλης διαμόρφωσαν τον κήπο στον υπαίθριο χώρο των Σχολείων με πρωτοβουλία τής κ. Λουκίας Σπυράτου, καθηγήτριας τής Οικιακής Οικονομίας.
Η διαμόρφωση τού κήπου ακολουθεί τις αρχές τού περιβαλλοντικού σχεδιασμού. Είναι απόλυτα εναρμονισμένος με το φυσικό περιβάλλον στο οποίο βρίσκεται και για την κατασκευή των παρτεριών χρησιμοποιήθηκαν φυσικά υλικά, όπως πέτρες που υπήρχαν στον χώρο αλλά έμεναν αναξιοποίητες. Τα λαχανικά που παράγουν οι μαθητές είναι βιολογικά, καθώς δεν γίνεται χρήση χημικών λιπασμάτων και εντομοκτόνων.
Για την εγκατάσταση τού λαχανόκηπου οι μαθητές επέλεξαν έναν χώρο ανοιχτό και ηλιόλουστο, γιατί τα λαχανικά δεν αναπτύσσονται στη σκιά μεγάλων δέντρων ή κτηρίων. Ο λαχανόκηπος αποτελείται από πέντε κυκλικά υπερυψωμένα πέτρινα παρτέρια, διαμέτρου δύο μέτρων το καθένα, με ενδιάμεσα μονοπάτια, ώστε οι μαθητές να έχουν εύκολη πρόσβαση για τη φροντίδα των λαχανικών. Τα πέτρινα παρτέρια αποτελούν μόνιμη κατασκευή που αντέχει στον χρόνο, καθώς ο κήπος θα καλλιεργείται κάθε χρόνο από νέους μαθητές των Σχολείων. Την επίβλεψη τής κατασκευής τους είχε ο κ. Θωμάς Ανδριανός, χημικός, υποδιευθυντής τού Β΄ Αρσακείου-Τοσιτσείου Γυμνασίου Εκάλης.
Οι μαθητές τής Α΄ τάξης κάθε χρόνο φυτεύουν εποχικά λαχανικά και χόρτα, όπως μαρούλια, ρόκα, σπανάκι, σέλινο, μαϊντανό, κρεμμύδι, σέσκουλα και άλλα. Η απότομη διακοπή τής ενασχόλησή τους με τον λαχανόκηπο την εφετινή χρονιά για περίπου δύο μήνες, λόγω τής πανδημίας, δεν αποτέλεσε εμπόδιο για τη συντήρησή του, καθώς τη φροντίδα του ανέλαβαν οι κηπουροί των Σχολείων. Με την επάνοδό τους στη «νέα σχολική κανονικότητα» και αντικρίζοντας τους καταπράσινους από λαχανικά κήπους οι μαθητέ ένιωσαν έκπληξη και χαρά. Την Πέμπτη 4 Ιουνίου 2020 σε κλίμα ενθουσιασμού και τηρώντας όλα τα μέτρα προστασίας, συνέλεξαν και προσέφεραν τα λαχανικά τους στην Κοινωνική Μέριμνα τού Δήμου Κηφισιάς. Η προσφορά των λαχανικών σε κοινωφελή ιδρύματα ξεκίνησε το 2012 και συνεχίζεται μέχρι και σήμερα, στο πλαίσιο των προγραμμάτων εθελοντισμού και φιλανθρωπίας των Σχολείων.
Ο σχολικός λαχανόκηπος αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο βιωματικής εκπαίδευσης τόσο για την αειφόρο ανάπτυξη όσο και για την υγιεινή διατροφή. Οι μαθητές μαθαίνουν να αναζητούν τρόπους βελτίωσης των συνθηκών ζωής τους. Η εκπαίδευση για την αειφορία στοχεύει στην απόκτηση γνώσεων, στη διαμόρφωση στάσεων και στην καλλιέργεια δεξιοτήτων, οι οποίες θα συμβάλουν στην οικονομική ανάπτυξη, μια ανάπτυξη όμως κοινωνικά δίκαιη και περιβαλλοντικά βιώσιμη.
Ο σχολικός λαχανόκηπος αποτέλεσε, επίσης, και ένα εργαλείο διατροφικής εκπαίδευσης. Οι μαθητές διδάχθηκαν ότι καλλιεργώντας μόνοι τους τη γη μπορούν να προσεγγίσουν τη διατροφική αυτάρκεια και να απομακρύνουν τον κίνδυνο τής επισιτιστικής ανασφάλειας περιορίζοντας την πείνα. Καλλιεργώντας τη γη απέκτησαν δεξιότητες στο σκάψιμο, στο φύτεμα, στο πότισμα και έμαθαν πως η κατανάλωση λαχανικών δεν κάνει καλό μόνο στην υγεία αλλά και στο περιβάλλον. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι συνεργάστηκαν αρμονικά μεταξύ τους για έναν κοινωφελή σκοπό, για να προσφέρουν τα λαχανικά που παρήγαγαν οι ίδιοι σε ανθρώπους που τα είχαν ανάγκη.
Σε μια εποχή που τα κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά προβλήματα πληθαίνουν, αυτό που πρέπει να διδαχθούν στα παιδιά είναι ότι η πραγματική ανάπτυξη και η ευημερία επιτυγχάνονται μέσα από μικρές καθημερινές αλλαγές που ο καθένας οφείλει στον εαυτό του, στους συνανθρώπους του αλλά και στις επόμενες γενιές.