Γράφει ο μαθητής Κωνσταντίνος Χειρίδης (Β΄4):

Στις μέρες μας, η ρομποτική χειρουργική αποτελεί την εξέλιξη τής κλασικής λαπαροσκόπησης. Καθώς τα μεγαλύτερα νοσοκομεία τής Ελλάδας επενδύουν πλέον σε αυτές τις τεχνολογίες, τα πλεονεκτήματα τής ρομποτικής χειρουργικής είναι διαθέσιμα για τους ασθενείς της χώρας μας. Σας παραθέτω, λοιπόν, τη συνέντευξη που πήρα από τον γενικό χειρουργό κ. Σάββα Κ. Χειρίδη, MD, MSC, PhD, FACS, επίκουρο καθηγητή Κλινικής Χειρουργικής τού Πανεπιστημίου Λευκωσίας, ο οποίος μας διαφώτισε σχετικά.

1.Τι είναι η Ρομποτική χειρουργική και σε τι διαφέρει από τη λαπαροσκοπική χειρουργική;

Κατ’ αρχάς, θα ήθελα να διευκρινίσω ότι στην παραδοσιακή χειρουργική αίθουσα, όπως ίσως όλοι γνωρίζετε, ο χειρουργός είναι σκυμμένος πάνω από την κοιλιά του ασθενούς και διαχωρίζει τα όργανα, προκειμένου να φτάσει στο όργανο-στόχο και να το τροποποιήσει ή να το αφαιρέσει. Η γνώση της ανοιχτής χειρουργικής είναι απολύτως απαραίτητη και σήμερα, ιδίως για τους χειρουργούς τραύματος ή τους ογκολόγους χειρουργούς, που έρχονται αντιμέτωποι με μεγάλες μάζες στην κοιλιά, αλλά και για κάθε χειρουργό, όταν εκείνος αναγκάζεται να εγκαταλείψει μία νεότερη τεχνική, όπως η λαπαροσκοπική ή η ρομποτική και να μετατρέψει την επέμβαση σε ανοιχτή για το καλό του ασθενούς. Η μετατροπή αυτή δεν θεωρείται λάθος. Αντίθετα, η μη μετατροπή σε ανοιχτή επέμβαση, με επιπλοκές για τον ασθενή, αποτελεί σοβαρή παράλειψη! Από το 2000, η ρομποτική χειρουργική συνιστά την εξέλιξη της Λαπαροσκόπησης (Η λαπαροσκόπηση είναι μια χειρουργική τεχνική, η οποία επιτρέπει στον γιατρό να έχει πρόσβαση στα εσωτερικά όργανα, χωρίς να κάνει μεγάλες τομές. Η επέμβαση διεξάγεται με τη χρήση μηχανημάτων υψηλής τεχνολογίας, με σημαντικότερο το λαπαροσκόπιο, ένα ειδικό όργανο με ενσωματωμένη κάμερα και πηγή φωτός, που εισέρχεται στο εσωτερικό της κοιλιακής κοιλότητας και την απεικονίζει μέσω ενός συστήματος που περιέχει βίντεο υψηλής ευκρίνειας, συσκευή εγγραφής και οθόνες.) Στη ρομποτική χειρουργική αλλάζει πάλι η διάταξη του χειρουργείου, καθώς ο χειρουργός πραγματοποιεί την επέμβαση λίγα μέτρα μακριά από τον ασθενή, μέσα σε ειδική κονσόλα χειρισμού. Μέσω διπλής διόπτρας έχει τρισδιάστατη απεικόνιση του χειρουργικού πεδίου και με χειριστήρια κινεί τα ρομποτικά εργαλεία, που έχουν μεγάλη ελευθερία κινήσεων (7 βαθμούς ελευθερίας) με απόλυτη ακρίβεια!

2. Ποια είναι τα οφέλη από τη ρομποτική χειρουργική;

Η ρομποτική χειρουργική αποτελεί όχημα των νέων τεχνολογιών στο χειρουργείο. Ως εκ τούτου, τα πλεονεκτήματά της αυξάνονται κάθε χρόνο, όσο εξελίσσεται η χειρουργική τεχνολογία. Συνοπτικά, θα έλεγα πως προσφέρει εξαιρετική απεικόνιση του εγχειρητικού πεδίου, τρισδιάστατη και υψηλής ευκρίνειας, επίσης εργαλεία με δυνατότητα «κινήσεων καρπού» και επτά βαθμούς ελευθερίας, συστήματα διεγχειρητικού ελέγχου της χειρουργικής αίθουσας (θέση χειρουργικού τραπεζιού, πίεση αερίου εντός της κοιλιάς, διαβάθμιση ενέργειας για τις ηλεκτροδιαθερμίες). Τα πιο πρόσφατα συστήματα έχουν έξυπνους υποδοχείς (sensors) στα εργαλεία, που υπολογίζουν πόσο σφιχτά κλείνει μια λαβίδα και δίνουν σήμα στο χέρι του χειρουργού για τη σκληρότητα της επιφάνειας που αγγίζει (ανάδραση). Αξιόλογο είναι και το λογισμικό πλοήγησης, με το οποίο η έγχυση ειδικής χρωστικής στην κυκλοφορία του ασθενούς απεικονίζει την κρυφή ανατομία των λεμφαδένων και των αγγείων μέσα στα συμπαγή όργανα (αγγείωση ήπατος, νεφρού κλπ). Επίσης, στα πλεονεκτήματα περιλαμβάνονται και η πολύ λιγότερη απώλεια αίματος, η ελαχιστοποίηση του μετεγχειρητικού πόνου και η ταχύτερη ανάρρωση των ασθενών. Θα αναφέρω εδώ, ότι αναμένουμε να δούμε σύντομα εκπληκτικές εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης να συνοδεύουν τα ρομποτικά συστήματα επόμενης γενιάς.

3. Ποια τα μειονεκτήματα τής ρομποτικής χειρουργικής;

Το κυριότερο μειονέκτημα, για μένα, εντοπίζεται στην εκπαίδευση των νέων χειρουργών, οι οποίοι βιάζονται να κρατήσουν χειριστήρια ρομποτικής με ελλιπείς γνώσεις κλασικής ανοιχτής και λαπαροσκοπικής χειρουργικής. Ωστόσο, πολλοί θεωρούν ως κύριο μειονέκτημα το αυξημένο κόστος των συστημάτων αυτών και των αναλωσίμων τους.

4. Ποιο μήνυμα θα θέλατε να κρατήσουν οι σημερινοί νέοι που ενδιαφέρονται για την Ιατρική;

Το μήνυμα είναι ότι η χειρουργική τεχνολογία εξελίσσεται και αγγίζει πλέον ασύλληπτα επίπεδα εξέλιξης, ιδίως στην εποχή που ανατέλλει η κυριαρχία της τεχνητής νοημοσύνης. Ωστόσο, κάθε τεχνολογία θα πρέπει να χρησιμοποιείται πάντοτε για το καλό του ανθρώπου, εν προκειμένω του ασθενούς. Όταν δεν τη γνωρίζουμε καλά, υπάρχει κίνδυνος να μη μας βγει σε καλό, οπότε χάνεται ο πρωταρχικός της σκοπός. Ο χειρουργός είναι υποχρεωμένος να μελετά και να εξελίσσεται καθημερινά. Αν ενδιαφέρεται για τη νέα τεχνολογία, θα πρέπει να εξαντλήσει τα εκπαιδευτικά προγράμματα γύρω από αυτήν, σε κάθε μεριά του πλανήτη. Και καλό είναι, στην κλινική πράξη να εφαρμόζει πάντοτε αυτό που ξέρει να κάνει καλύτερα.

image001