Γράφουν οι μαθήτριες Φιλαρέτη Ανδρομιδά (Β΄1) και Ελένη Κατωπόδη (Β΄2)

Με αφορμή το κείμενο του Δ. Χατζή, που διδαχθήκαμε στο μάθημα της Λογοτεχνίας, γράψαμε το σημερινό μας άρθρο. Ποιος ήταν τελικά ο Κάσπαρ Χάουζερ; Το μυστήριο του Χάουζερ έχει δημιουργήσει πολλές θεωρίες κι έχουν γραφτεί χιλιάδες βιβλία, ποιήματα και θεατρικά έργα για εκείνον. Για λίγα πρόσωπα στην ιστορία έχει γίνει τόσος λόγος. Η ιστορία του εξακολουθεί να είναι πολύ γνωστή στη Γερμανία. Για κάποιους, ο Χάουζερ ήταν μια αθώα ψυχή, την οποία χειραγώγησε ο περίγυρός του, ενώ για άλλους ήταν ένας πανούργος απατεώνας, που εκμεταλλεύτηκε την κατάστασή του στο έπακρο.

Τον Μάρτιο τού 1826 ο έφηβος Κάσπαρ Χάουζερ έφτασε στη Νυρεμβέργη. Δεν μπορούσε να μιλήσει καλά, γιατί μάλλον δεν ήξερε να μιλάει. Μόλις έφτασε, ζήτησε να τον οδηγήσουν στο σπίτι ενός λοχαγού του ιππικού. Δεν είχε σχεδόν καθόλου υπάρχοντα, με εξαίρεση κάποιες επιστολές και στο σώμα του είχε σημάδι από εμβόλιο, που σύμφωνα με κάποιους ειδικούς, υποδήλωνε καταγωγή από ανώτερη τάξη. Μερικά από τα γράμματα που βρέθηκαν πάνω του τα είχε γράψει ένας άντρας, που έλεγε ότι του είχε δοθεί η κηδεμονία του Χάουζερ το 1812, όταν ήταν βρέφος κι ότι εκείνος του είχε μάθει ανάγνωση, γραφή και τη χριστιανική θρησκεία.Σε ένα άλλο γράμμα από τη μητέρα του παιδιού αναφέρεται πως το όνομά του ήταν Κάσπαρ, ότι γεννήθηκε στις 30/04/1812 και ότι ο πατέρας του, που είχε πεθάνει, ήταν ιππέας και το παιδί ήθελε να γίνει ιππέας σαν εκείνον. Τα δύο γράμματα, όμως, έχουν τον ίδιο γραφικό χαρακτήρα.

Ποιος τα είχε γράψει και με ποιο σκοπό; Αφού τέθηκε υπό την κηδεμονία του δημοτικού συμβουλίου, ο ίδιος έλεγε πως τόσα χρόνια τον είχαν έγκλειστο σε ένα μικρό δωμάτιο, τον τάιζαν μόνο ψωμί και νερό και πως τον άνθρωπο που τον κρατούσε όμηρο δεν τον είχε δει ποτέ, αφού κάθε φορά που εμφανιζόταν, ο Κάσπαρ έπρεπε να έχει γυρισμένη την πλάτη του. Στο μεταξύ, είχαν ήδη αρχίσει να κυκλοφορούν ιστορίες, πως είχε μεγαλώσει στο δάσος σαν άγριο ζώο (ακόμα και σήμερα θεωρείται ο πιο χαρακτηριστικός εκπρόσωπος των «άγριων παιδιών» ) ή πως ήταν απατεώνας ή ακόμα και μέλος του βασιλικού οίκου των Μπάντεν.

Πάντως, η συμπεριφορά του είχε μεγάλο ενδιαφέρον: έδειχνε να μην αναγνωρίζει τη διαφορά ανάμεσα στα δύο φύλα παρά μόνο από τα διαφορετικά τους ρούχα, δεν αναγνώριζε τον καθρέφτη, δεν αναγνώριζε τη φωτιά, δεν είχε δει ποτέ στη ζωή του ζώο, ονόμαζε όλα τα ζώα «άλογο» και αντιμετώπιζε τα πάντα σαν να τα έβλεπε για πρώτη φορά! Ο κόσμος τον επισκεπτόταν, για να τον δει από κοντά και είχε γίνει διάσημος σε όλη την Ευρώπη. Τον Ιούλιο του 1828 η κηδεμονία του δόθηκε σε καθηγητή πανεπιστημίου με εντυπωσιακή φήμη πάνω στη φιλοσοφία και τη μεθοδολογία της εκπαίδευσης, ο οποίος εκτός από τα μαθήματα που του έκανε, άρχισε να πειραματίζεται πάνω του με ομοιοπαθητικές θεραπείες, οι οποίες δεν είχαν ιδιαίτερα αποτελέσματα.

Δύο μήνες μετά ο Χάουζερ ισχυρίστηκε ότι τραυματίστηκε στο μέτωπο από έναν μαυροντυμένο άντρα, που του είχε επιτεθεί και τον οποίο είχε αναγνωρίσει από τη φωνή του. Ήταν ο άνθρωπος που τον είχε φέρει στη Νυρεμβέργη και τον κρατούσε φυλακισμένο όλα αυτά τα χρόνια. Κάποιοι θεώρησαν πως ο Κάσπαρ αυτοτραυματίστηκε με το μαχαίρι, για να κερδίσει τη συμπάθεια του κόσμου και να γίνει πιστευτός, αφού πολλοί τον κατηγόρησαν πως έλεγε ψέματα σχετικά με την αιχμαλωσία του. Όμως, η επικρατούσα πλέον θεωρία ήταν ότι ο Κάσπαρ δεν ήταν ένα οποιοδήποτε αγόρι του οποίου πέθανε ο πατέρας  και το είχε παρατήσει η μητέρα του. Ο Κάσπαρ Χάουζερ ήταν ο γιος του Τσαρλς, του Δούκα του Μπάντεν, πράγμα που σήμαινε πως ήταν ο νόμιμος διάδοχος του θρόνου.

Αργότερα τον υιοθέτησε ο Άγγλος αριστοκράτης λόρδος Στάνθορ, ο οποίος ενδιαφερόταν ιδιαίτερα για την ασαφή σχέση του Χάουζερ με την αριστοκρατία, αλλά φαίνεται να έχασε το ενδιαφέρον του, όταν αυτή δεν μπορούσε να αποδειχτεί, λέγοντας ότι ο Χάουζερ ήταν στην πραγματικότητα ένας απατεώνας, που επιζητούσε την προσοχή. Στη συνέχεια, ο Χάουζερ τέθηκε υπό τη φροντίδα ενός άλλου δασκάλου, ο οποίος σχημάτισε την ίδια άποψη με τον λόρδο Στάνθορ.

Ωστόσο, έκανε σημαντική πρόοδο στην εκπαίδευσή του, παρά το γεγονός ότι πολλοί τον θεωρούσαν χαζό. Βρήκε, λοιπόν, δουλειά ως υπάλληλος γραφείου. Τον Δεκέμβρη του 1832, επέστρεψε στο κατάλυμά του με μια μαχαιριά στο στήθος λέγοντας ότι του είχε επιτεθεί ξανά ο ίδιος άντρας, ο προηγούμενος κηδεμόνας και δεσμοφύλακάς του. Στην αρχή, κατηγορήθηκε πάλι πως αυτοτραυματίστηκε, αλλά ο ιατροδικαστής δήλωσε ότι η πληγή ήταν πολύ βαθιά, για να είχε μπορέσει να την κάνει μόνος του. Ο Χάουζερ είπε ότι είχε πάει στο δάσος, για να συναντήσει έναν άγνωστο, ο οποίος του είπε πως είχε πληροφορίες για τη μητέρα του. Μόλις βρέθηκαν έδωσε στον Κάσπαρ ένα πορτοφόλι με ένα σημείωμα και τον μαχαίρωσε.

Τρεις μέρες αργότερα, ο Χάουζερ πέθανε και στον τάφο του αναγράφεται: Ενθάδε κείται ο Κάσπαρ Χάουζερ, ένα αίνιγμα της εποχής του. Η γέννησή του ήταν άγνωστη, ο θάνατός του ένα μυστήριο. Στην ψυχολογία υπάρχει το Σύνδρομο Κάσπαρ Χάουζερ (ή ψυχοκοινωνικός νανισμός), το οποίο παρατηρείται μεταξύ των ηλικιών 2 και 15 ετών και προκαλείται από ακραία συναισθηματική πίεση. Είναι μια διαταραχή, που χαρακτηρίζεται από πολύ μικρό ανάστημα, βάρος ακατάλληλο για το ύψος και ανώριμη σκελετική ηλικία. Η ασθένεια προοδεύει, εφόσον το παιδί συνεχίζει να βρίσκεται σε περιβάλλον, που του προκαλεί αυτό το άγχος. Παρατηρείται συχνά σε παιδιά, που έχουν κακοποιηθεί και μπορεί να οδηγήσει το σώμα και το μυαλό να σταματήσουν εντελώς να αναπτύσσονται.

Μία από τις πολλές ταινίες που βασίστηκαν στην ιστορία του Κάσπαρ Χάουζερ είναι η γερμανική ταινία με τίτλο “Jeder für sich und Gott gegen alle” (O καθένας για τον εαυτό του και ο Θεός εναντίον όλων). Επίσης, η ιστορία του Κάσπαρ Χάουζερ ενέπνευσε και τον Γάλλο ποιητή Πωλ Βερλαίν να γράψει το 1880 το ποίημα: “Gaspard Hauser chante”.