Γράφει η μαθήτρια Πηνελόπη Μητσάκη (Β3)΄:

Η βιομηχανία της μόδας είναι μια από τις πιο παγκοσμιοποιημένες και οικονομικά σημαντικές βιομηχανίες του μεταβαλλόμενου σύγχρονου κόσμου. Μεγάλες εταιρείες -και κυρίως αλυσίδες ρούχων- προωθούν μαζικά και γρήγορα προσιτά εμπορεύματα για κάθε γούστο σε χαμηλές τιμές, για κάθε κοινωνία και για κάθε εποχή.

Οι αλυσίδες αυτές απομυζούν τεράστια κέρδη ετησίως και ανήκουν σε ένα επιχειρησιακό μοντέλο, που ονομάζεται “fast fashion”, δηλαδή γρήγορη παραγωγή και προώθηση φτηνών και εύκολων εμπορευμάτων. Διαρκείς διαφημιστικές καμπάνιες παρακινούν τον καταναλωτή να αγοράσει περισσότερο, πριν προλάβει να αναρωτηθεί, εάν έχει πραγματική ανάγκη για κάτι καινούργιο. Καθώς, λοιπόν, αυτές οι τεχνητές ανάγκες του καταναλωτή είναι αυξημένες και οι τιμές πρέπει να διατηρηθούν χαμηλές, οι εταιρείες διατηρούν τα εργοστάσια παραγωγής τους σε αναπτυσσόμενες χώρες.

Στις χώρες αυτές, οι μισθοί είναι ιδιαίτερα χαμηλοί και τα δικαιώματα των ανθρώπων ανύπαρκτα. Το χειρότερο όλων, βέβαια, είναι η παιδική εργασία και εκμετάλλευση, που λαμβάνουν διαρκώς μεγαλύτερες διαστάσεις…
Νέα, γρήγορα και φθηνά, λοιπόν! Και όλα αυτά, απαίτηση εταιρειών κυρίως αμερικανικών συμφερόντων. 
Αμερική… η χώρα, όπου υποτίθεται δεσπόζει η ελευθερία, η ελπίδα και το όνειρο μιας καλύτερης ζωής με ευκαιρίες για όλους τους ανθρώπους! Μήπως πρέπει να αναλογιστούμε με ποιον τρόπο πραγματοποιείται αυτό και με ποιο κόστος για τα ανθρώπινα -και ιδιαίτερα για τα παιδικά- δικαιώματα; Τι μπορεί να επιφέρει αυτή η ταχεία παραγωγή, η οποία επιτυγχάνεται με τις χείριστες μορφές παιδικής εκμετάλλευσης και τη δημιουργία ουσιαστικά μιας μορφής σύγχρονης δουλείας;

Οι άνθρωποι σε αναπτυσσόμενες χώρες προσπαθούν να κερδίσουν ένα καλύτερο μέλλον και να ξεφύγουν από τον κύκλο της φτώχειας. Έτσι, διάφορες εταιρείες υπόσχονται μια καλύτερη ποιότητα ζωής για τους ίδιους και για τα παιδιά τους. Όμως, τα παιδιά θα πρέπει να εγκαταλείψουν το σχολείο, για να εργαστούν. Και οι λόγοι που τα προτιμούν οι εταιρείες είναι τα μικρά σώματά τους, ο χαμηλότερος μισθός και η τυφλή υπακοή που έχουν στους εργοδότες. Στην πραγματικότητα τα υποβάλλουν σε συνθήκες σκλαβιάς! Επομένως, τα παιδιά στερούνται την εκπαίδευση, την αθωότητα και, αρκετές φορές, ακόμη και την ίδια τους τη ζωή!

Μολονότι η δουλεία επισήμως έχει καταργηθεί και όλοι οι άνθρωποι, ενήλικες και παιδιά, υποτίθεται ότι είναι ελεύθεροι, ανεπισήμως ποτέ δεν καταργήθηκε. Εξακολουθεί να υπάρχει είτε με τον παραδοσιακό τρόπο, όπως ήταν δηλαδή σε παλαιότερες ιστορικές περιόδους, είτε με τον σύγχρονο, όπως διαμορφώθηκε από τις σημερινές κοινωνικές και οικονομικές ανάγκες. Ίσως φαντάζει παράλογο, εν έτει 2023 να χρειάζεται ακόμα να επιχειρηματολογούμε και να συζητάμε για την απαγόρευση της παιδικής εργασίας και για τα παιδικά δικαιώματα. Δυστυχώς όμως, είναι ακόμα αναγκαίο.

Σίγουρα, ο χώρος της ένδυσης και της μόδας έχει προσαρμοστεί πλήρως στις ανάγκες της κατανάλωσης και της παγκοσμιοποίησης με τις ελεύθερες αγορές και το εμπόριο να κινούνται προς όφελος μόνο των αναπτυγμένων χωρών. Στις σύγχρονες κοινωνίες, όμως, που χαρακτηρίζονται από αφθονία, οι παιδικές ψυχές καταπατώνται για την αύξηση του κέρδους. Απαράδεκτο!

Την ίδια στιγμή, στις αναπτυγμένες χώρες αγνοούμε ποιοι μπορεί να έχουν θυσιαστεί για τη δική μας ικανοποίηση. Ο καθένας από εμάς θα πρέπει να προβληματιστεί και να ευαισθητοποιηθεί, ώστε να αλλάξει τον επιπόλαιο τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει το ρούχο. Αρχικά, θα μπορούσαμε σταδιακά να απαιτήσουμε από τις εταιρείες περισσότερη διαφάνεια όσον αφορά στις πρακτικές τους: θα μπορούσαμε να δίνουμε σημασία στο “made in…” του κάθε ρούχου. Επίσης, θα πρέπει να απαλλαγούμε από την ευκολία του fast fashion και να απέχουμε από το συστηματικό παιχνίδι της ακατάπαυστης κατανάλωσης. Φυσικά, η πλήρης αποχή είναι αδύνατη, αλλά η ελάττωση θα ήταν μία αρχή!

Δυστυχώς, πρόκειται για ένα σύγχρονο κοινωνικό-οικονομικό φαινόμενο, μέσα από το οποίο η κοινωνία βουλιάζει περισσότερο στο «φαίνεσθαι»! Όσο εμείς συνεχίζουμε να απολαμβάνουμε καινούργια και μοντέρνα ρούχα, κάποια παιδιά υποφέρουν, για να τα φτιάξουν χωρίς να βλέπουν τη ζωή τους να καλυτερεύει και χωρίς να βγαίνουν από τον κύκλο της φτώχειας, όπως τους υποσχέθηκαν. Και όλα αυτά, γιατί κάποιοι επιχειρηματίες-εγκληματίες ανερυθρίαστα επιδιώκουν να αυξάνουν συνεχώς τα κέρδη τους! Κρίμα…

001