Το τμήμα τής Ζώνης Πολιτισμού τής Β΄ τάξης τού Α΄ Αρσακείου-Τοσιτσείου Γυμνασίου Εκάλης, στο πλαίσιο τού προγράμματος «Καλλιτεχνικό Εργαστήρι: Το Σχολείο αλλιώς!», πραγματοποίησε μελέτη τής νωπογραφίας, εστιάζοντας στα υλικά, την ιστορία, τις τεχνικές και τις σημαντικότερες τοιχογραφίες στην ιστορία τής τέχνης. Συγκεκριμένα, οι μαθητές, υπό την καθοδήγηση τής καθηγήτριας Καλλιτεχνικών, κ. Πρεβενιού Κυριακής, προετοίμασαν μια παρουσίαση που αναδεικνύει τη διαχρονική εξέλιξη τής τεχνικής αυτής, την οποία παρουσίασαν σε έκθεση στον χώρο τού Θεάτρου.
Η νωπογραφία αποτελεί μία από τις αρχαιότερες τεχνικές τοιχογραφίας, με καταγωγή από την αρχαία Ελλάδα. Στον ελλαδικό χώρο η τεχνική τής νωπογραφίας εμφανίζεται από την προϊστορική εποχή στη Μινωική Κρήτη, τη Θήρα και τον αιγαιοπελαγίτικο πολιτισμό, ενώ εξαπλώθηκε και στις Μυκήνες. Χρησιμοποιήθηκε εκτενώς στην αρχαία Ελλάδα, τη ρωμαϊκή εποχή και το Βυζάντιο, ενώ γνώρισε μεγάλη άνθηση κατά την Αναγέννηση, με χαρακτηριστικά παραδείγματα τις τοιχογραφίες τής Καπέλα Σιξτίνα. Η τεχνική βασίζεται στη ζωγραφική επάνω σε νωπό ασβεστοκονίαμα, γεγονός που συμβάλλει στη διατήρηση των χρωμάτων. Σήμερα, εξακολουθεί να αποτελεί πηγή έμπνευσης για καλλιτέχνες και συντηρητές τέχνης. Η έκθεση στο Σχολείο παρουσιάζει την ιστορία και την εξέλιξη τής νωπογραφίας, καθώς και δείγματα, έργα των μαθητών, τοιχογραφιών νωπογραφίας.
Ειδικότερα, οι μαθητές ανέλυσαν τις εξής θεματικές: στην αρχαία Ελλάδα η τεχνική αυτή ανάγεται στην προϊστορική εποχή στη Μινωική Κρήτη και στον αιγαιοπελαγίτικο πολιτισμό, όπως αποδεικνύουν οι περίφημες τοιχογραφίες τού ανακτόρου τής Κνωσού, οι οποίες απεικονίζουν σκηνές καθημερινής ζωής, τη φύση και θρησκευτικές τελετές, τοιχογραφίες από τη Σαντορίνη (Θήρα), όπως αυτή "τής Άνοιξης", αλλά και από τις Μυκήνες με την έντονη σχηματοποίηση.
Κατά τη ρωμαϊκή περίοδο η νωπογραφία διαδόθηκε ευρέως, σε όλη τη ρωμαϊκή αυτοκρατορία γύρω από τη Μεσόγειο, με χαρακτηριστικά δείγματα τις τοιχογραφίες τής Πομπηίας, που διακρίνονται για τη ρεαλιστική τους απόδοση και τις εξελιγμένες διακοσμητικές τους τεχνοτροπίες. Στη βυζαντινή εποχή η νωπογραφία απέκτησε θρησκευτικό χαρακτήρα και χρησιμοποιήθηκε για τον εσωτερικό διάκοσμο εκκλησιών και μοναστηριών. Οι μορφές απέκτησαν έντονα περιγράμματα και αφηρημένες συνθέσεις, με σημαντικά παραδείγματα τις τοιχογραφίες τής Μονής τής Χώρας, τής Μονής Οσίου Λουκά και τής Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη.
Κατά την Αναγέννηση η τεχνική αναβίωσε και κορυφώθηκε μέσω τής επιστημονικής ακρίβειας στη χρήση τής προοπτικής και τής χρωματικής αρμονίας. Σημαντικοί καλλιτέχνες, όπως ο Τζιότο, ο Ραφαήλ και ο Λεονάρντο ντα Βίντσι συνέβαλαν στην εξέλιξή της, με αποκορύφωμα τις τοιχογραφίες τής Καπέλα Σιξτίνα από τον Μιχαήλ Άγγελο, όπου η «Δημιουργία τού Αδάμ» αποτελεί ένα από τα πιο εμβληματικά έργα στην ιστορία τής τέχνης!
Έτσι, η νωπογραφία, από τις μινωικές τοιχογραφίες έως τα αναγεννησιακά αριστουργήματα, συνιστά μια διαχρονική καλλιτεχνική παράδοση, ζωντανή έως σήμερα, που εμπνέει σύγχρονους καλλιτέχνες αλλά και ειδικούς στη συντήρηση τής πολιτιστικής κληρονομιάς.
Η παρούσα έκθεση συνοδεύει θεωρητικά τα έργα νωπογραφίας των μαθητών, τα οποία πρόκειται να παρουσιαστούν σύντομα.
Καλλιτεχνικό Εργαστήρι