Με αφορμή την Διεθνή Ημέρα των Μουσείων (18 Μαΐου) αξίζει να θυμίσουμε κάτι που κάνει την παιδεία που παρέχουν τα Αρσάκεια μοναδική!
Ένα εντυπωσιακό ακριβές αντίγραφο χάλκινου αγάλματος του 5ου π.Χ. αιώνα που βρέθηκε το 1928 στη θάλασσα έξω από το Αρτεμίσιο της Εύβοιας κοσμεί το Εργαστήριο Ιστορίας και Τέχνης της Υπηρεσίας Πολιτιστικών Προγραμμάτων και Δραστηριοτήτων των Αρσακείων Σχολείων της Φ.Ε.
Το άγαλμα αυτό, σε μέγεθος λίγο μεγαλύτερο του φυσικού, μαζί με σειρά άλλων εκμαγείων αρχαίων ελληνικών αγαλμάτων, τα οποία δωρήθηκαν στα Αρσάκεια από τον Οργανισμό Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων (πρώην ΤΑΠ) του Υπουργείου Πολιτισμού, αποτελούν ξεχωριστά εκπαιδευτικά εργαλεία για να ανακαλύψουν οι μαθητές τα πολλαπλά μηνύματα ζωής που εκφράζει η κλασική τέχνη.
Δίας ή Ποσειδώνας;
Το αν το συγκεκριμένο άγαλμα απεικονίζει τον Δία (που κρατούσε κεραυνό) ή τον Ποσειδώνα (που κρατούσε τρίαινα) είναι θέμα που δεν έχει απαντηθεί οριστικά. Και οι δύο απόψεις έχουν υποστηρικτές.
Η κίνηση του σώματος του αγάλματος, δίνει την αίσθηση ότι κρατά ένα μακρύ, κυλινδρικό αντικείμενο, που θυμίζει δόρυ, το οποίο ετοιμάζεται να εκτοξεύσει. Η κίνηση αυτή φαντάζει πολύ λογική και αναμενόμενη για τον οξύθυμο και τιμωρό θεό των θαλασσών, αλλά από την άλλη, ο Ποσειδώνας συνήθως εμφανίζεται να κρατά όρθια την τρίαινα στο πλάι του σαν σκήπτρο.
Το γεγονός ότι η παλάμη του αγάλματος φαίνεται να κραδαίνει ένα κυλινδρικό αντικείμενο, μας δημιουργεί αμφιβολίες όταν σκεφτόμαστε τον κεραυνό με την γνωστή γωνιώδη του μορφή. Αν όμως παρατηρήσουμε τα παράλληλα που έχουμε από απεικονίσεις του Δία με τον κεραυνό ανά χείρας, σε αγγεία και άλλα γλυπτά συνειδητοποιούμε ότι οι πρόγονοί μας απέδιδαν και με άλλες μορφές τον κεραυνό. Ένα από τα καλύτερα παραδείγματα είναι το χάλκινο ειδώλιο του Διός Κεραυνίου, το οποίο προέρχεται από τη Δωδώνη, εκτίθεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και χρονολογείται περίπου την ίδια περίοδο με τον θεό του Αρτεμισίου.
Προβληματιστήκατε;
Το ίδιο και οι μαθητές μας, οι οποίοι δοκίμασαν να αναπαραστήσουν τον θεό, κρατώντας πότε την τρίαινα και πότε τον κεραυνό, προσπαθώντας να βγάλουν τα δικά τους συμπεράσματα, ενώ μελετούσαν το ποίημα του Βαγγέλη Χρόνη «Αχειροποίητο Γλυπτό», το οποίο συνέθεσε με αφορμή το συγκεκριμένο άγαλμα.
Όταν, λοιπόν, βρεθείτε στο σχολικό συγκρότημα των Αρσακείων-Τοσιτσείων Εκάλης, μην παραλείψετε να επισκεφθείτε αυτό το μικρό μουσείο με τα εντυπωσιακά εκθέματα, ένα μουσείο μοναδικό για σχολείο!
Δίας