Προσεγγίζουμε το '21 από τον 21ο αιώνα «με λογισμό και μ’ όνειρο»
Το 2021 υπήρξε ένα έτος με μεγάλο ειδικό βάρος για το ελληνικό έθνος και για την Ελλάδα ως κράτος. Τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821 αποτελούν την ικανή συνθήκη για να προσεγγίσουμε με περισσή περίσκεψη, με συναίσθημα και κυρίως με αίσθημα ευθύνης την Παλιγγενεσία του Ελληνικού Έθνους και τη γέννηση του Ελληνικού Κράτους.
Τα Αρσάκεια - Τοσίτσεια Σχολεία, ως εκπαιδευτική κοινότητα, σχεδίασαν και πραγματοποίησαν με τη δύναμη της σκέψης και της γνώσης αλλά και με δημιουργική φαντασία σειρά δράσεων για να προσεγγίσουμε το ‘21 από τον 21ο αιώνα.
Σκοπός
Σκοπός όλων των δράσεων ήταν να ενισχυθεί η ιστορική συνείδηση και η εθνική αυτογνωσία όλων των μαθητών της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας μέσω της προσέγγισης ιδεολογικών, πολιτικών, πολιτειακών και στρατιωτικών πτυχών της Ελληνικής Επανάστασης, να αναδειχθούν οι συνθήκες και οι παράγοντες που συνέβαλαν στη γέννηση του ελληνικού κράτους και να προβληθεί η σημασία της Ελληνικής Επανάστασης για τη σύγχρονη Ελλάδα.
Πρόσωπα
Οι δράσεις αυτές πραγματοποιούνται, προσαρμοσμένες στο μαθησιακό επίπεδο κάθε τάξης κάθε βαθμίδας, από τους μαθητές και τις μαθήτριες όλων των Αρσακείων Σχολείων με την καθοδήγηση των εκπαιδευτικών. Στην πρωτοβάθμια υλοποιούνται στο πλαίσιο διαθεματικών προγραμμάτων που διατρέχουν όλα τα μαθήματα. Στη δευτεροβάθμια, στα μαθήματα της ιστορίας, της λογοτεχνίας & γλώσσας, των ξένων γλωσσών, της κοινωνικής και πολιτικής αγωγής, των θρησκευτικών, της πληροφορικής, της τεχνολογίας, της μουσικής, των εικαστικών, της ζώνης πολιτισμού και επιστημών κ.ά. Αρωγοί τους υπήρξαν και οι Βιβλιοθήκες των Σχολείων, οι οποίες εμπλουτίστηκαν με βιβλία σύγχρονα και κλασικά που φωτίζουν το θέμα από ποικίλες σκοπιές και έχουν συντάξει σχετικό κατάλογο βιβλίων και εντύπων.
Αναλυτικά μπορείτε να δείτε όλες τις δράσεις των Αρσακείων ανά σχολικό συγκρότημα επιλέγοντας την Ενότητα "Δράσεις Σχολείων" από τις Ενότητες αριστερά.
Παρακάτω μπορείτε να δείτε ενδεικτικά θέματα με τα οποία ασχολήθηκαν οι μαθητές μας.
Πατήστε εδώ για να δείτε ενδεικτικά θέματα δράσεων των Νηπιαγωγείων και των Δημοτικών
- Αλφαβητάρι με λεξιλόγιο για την ελληνική επανάσταση
- Γλωσσικά παιχνίδια: κρυπτόλεξα, σταυρόλεξα, σύνθετες λέξεις, αντώνυμα κ.ά.
- Ανάγνωση και επεξεργασία λογοτεχνικών βιβλίων
- Εικαστικές δημιουργίες – κατασκευές – κεντήματα – κόμικ – ημερολόγια
- Δημιουργία ιστορικής γραμμής χρόνου
- Δημιουργία τηλεοπτικού ή ραδιοφωνικού spot
- Συναντήσεις με συγγραφείς και εκπροσώπους της Εκκλησίας
- Εικονικές περιηγήσεις σε μουσεία
- Ρητορικά αγωνίσματα
- Θεατρικά δρώμενα: δραματοποιήσεις – απαγγελίες – νοηματικές αναγνώσεις
- Συμμετοχές σε διαγωνισμούς, όπως ο διαγωνισμός ζωγραφικής «Καθημερινοί ήρωες» του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης
- Μουσικά δρώμενα: διδασκαλία τραγουδιών και ποιημάτων, ελληνική παραδοσιακή μουσική, ελληνικά παραδοσιακά όργανα, δημοτικά τραγούδια
- Σε ψηφιακή μορφή θα πραγματοποιηθούν: παιχνίδια γνώσεων, χάρτες, αφίσες, εφαρμογές, βίντεο, αφηγήσεις, λευκώματα, βιβλία, παζλ τρισδιάστατα εικονικά μουσεία
Ενδεικτικά θέματα:
- Φιλική Εταιρεία (η κρυπτογραφία και ο ρόλος της)
- Ελληνικές αρχαιότητες και εθνική συνείδηση
- Φιλελληνισμός (Λόρδος Βύρων, «Φιλέλληνες ζωγράφοι της επανάστασης του ’21», ο ποιητής Percy Bysshe Shelley, ο αυτοδίδακτος ζωγράφος Καρλ Κρατσάιζεν)
- Ιδεώδη και πρόσωπα που επηρέασαν τον ελληνικό αγώνα. Από την Αμερικανική και Γαλλική επανάσταση έως τον Θούριο
- Οι ήρωες της επανάστασης (Θ. Κολοκοτρώνης, Ι. Μακρυγιάννης, Κ. Κανάρης, Γ. Καραϊσκάκης, κ.ά.)
- Η συμβολή των ηρώων της επανάστασης στην ενίσχυση του έργου της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας / Η συμβολή των αρσακειάδων διδασκαλισσών που δίδαξαν στην ελεύθερη ή στην υπόδουλη Ελλάδα
- Ο ρόλος της εκκλησίας
- Η πολιορκία του Μεσολογγίου
- Η πινακοθήκη της Επανάστασης - Τα βασικά γεγονότα του αγώνα μέσα από πίνακες ζωγραφικής
- Ποίηση (Δ. Σολωμός, ο Θούριος του Ρήγα, Β. Ουγκώ)
- Η έννοια του «ήρωα» μέσα στον χρόνο
- Παραδοσιακές φορεσιές (τοπικές στολές, ευζωνική ενδυμασία)
- Οι σημαίες της επανάστασης
- Δημοτικά τραγούδια
- Η ελληνική επανάσταση μέσα από γραμματόσημα
- Η συμβολή των γυναικών στον αγώνα
- Τα παιδιά στον αγώνα για την ελευθερία
- Εννοιολογική και γλωσσική προσέγγιση της λέξης «ήρωας»
- Η παιδεία στα χρόνια της Τουρκοκρατίας (Ρήγας Βελεστινλής – Κοσμάς ο Αιτωλός)
- Οι φοιτητές της επανάστασης – Ο Ιερός Λόχος
- Ο ναυτικός αγώνας
- Μπαρουτόμυλοι (ιστορία, τρόπος λειτουργίας)
- Τα όπλα των αγωνιστών
- Ο Μακεδονικός αγώνας
- Κλέφτες και αρματολοί
- Σουλιώτες
- Ο τρόπος ζωής των αγωνιστών
- Η καθημερινή ζωή των Ελλήνων εκείνης της εποχής μέσα από τα μάτια των περιηγητών
- Λαϊκή παράδοση: 200 χρόνια Καραγκιόζης
- Εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας της Φ.Ε. με θέμα: Πώς αξιοποίησαν οι αγωνιστές το φυσικό τοπίο; Πώς βοήθησαν τα ιδιαίτερα γεωγραφικά και γεωλογικά χαρακτηριστικά του τόπου μας στην εξέλιξη των μαχών;
Τοπική Ιστορία:
- «Οδοί, πλατείες ή αγάλματα κοντά στο σπίτι μου, που σχετίζονται με την Επανάσταση του 1821». Η ζωή και η δράση των σκλαβωμένων Ελλήνων στον τόπο καταγωγής του κάθε παιδιού
- Ιστορίες οικογενειών
- Σύγχρονες αναφορές σε ιστορικά πρόσωπα (π.χ. ψηφιακή ξενάγηση στους δρόμους της Αθήνας επικεντρωμένη στις οδούς που έχουν ονοματοδοτηθεί προς τιμήν των ηρώων της Επανάστασης και των μεγάλων ευεργετών της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας)
- Η επανάσταση του 21 στην Ήπειρο - Οι Ηπειρώτες ευεργέτες στην περίοδο της επανάστασης
Τρόπος υλοποίησης - παρουσίασης
Οι δράσεις των Σχολείων πραγματοποιούνται και θα παρουσιαστούν με εκείνους τους τρόπους και τα μέσα που επιτρέπουν οι ιδιαίτερες εκπαιδευτικές συνθήκες, όπως αυτές διαμορφώνονται και εξειδικεύονται κατά περιόδους λόγω της πανδημίας.
Πατήστε εδώ για να δείτε ενδεικτικά θέματα δράσεων των Γυμνασίων και των Λυκείων
- Δημιουργική γραφή-σύνθεση κειμένων
- Αφηγήσεις
- Ιστορικές αντιλογίες
- Ψηφιακά εικαστικά έργα
- Νοηματικές αναγνώσεις αποσπασμάτων από τα απομνημονεύματα Αγωνιστών
- Λευκώματα - εφημερίδες – αφιερώματα
- Εικαστικές δημιουργίες (ζωγραφική, αφίσες, βίντεο)
- Εκθέσεις έργων τέχνης & βιβλίων
- Δραματοποιήσεις
- Ντοκιμαντέρ
- Μουσικά αφιερώματα
- «Βάσεις δεδομένων» με βιβλιογραφία/εργογραφία του Αγώνα
- Χορευτικά δρώμενα
- Ηλεκτρονικά παιχνίδια γνώσεων
- Συμμετοχές στον διαγωνισμό του ιδρύματος Ωνάση «Hack the map: η Χάρτα του Ρήγα
- Διαδραστικοί χάρτες με σημαντικά γεγονότα του Αγώνα
- Συνεργασίες με σχολεία του εξωτερικού μέσω του προγράμματος e-twinning, κ.ά.
- Εφαρμογές πληροφοριών και γνώσεων
Ενδεικτικά θέματα:
- Ευρωπαϊκός και Νεοελληνικός Διαφωτισμός – η αφύπνιση (Η Χάρτα και το όραμα του Ρήγα)
- Η Φιλική Εταιρεία
- Ο ρόλος της αρχαίας ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς στην πυροδότηση και εξάπλωση του απελευθερωτικού αγώνα
- Φιλελληνισμός
- Τα συντάγματα της Ελληνικής Επανάστασης
- Η σχέση της ελληνικής επανάστασης με άλλες επαναστάσεις ανά τον κόσμο
- Η ίδρυση του νέου ελληνικού κράτους και τα 200 χρόνια της ελεύθερης πατρίδας.
- Το έργο του Τζωρτζ Κάνινγκ και ο ρόλος της Αγγλίας διαχρονικά στον θαλάσσιο χώρο της Μεσογείου
- 1834: Η Αθήνα πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους-μια διαδρομή στην αρχιτεκτονική της
- Η ζωή και το έργο των πρωταγωνιστών της Επανάστασης
- Ο ρόλος της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας στα πρώτα χρόνια της ίδρυσης του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους: αγωνιστές και προσωπικότητες του αγώνα - μέλη της Φ.Ε., το θέμα της εκπαίδευσης των γυναικών, η προσφορά διακεκριμένων γυναικών, ο σημαίνοντας ρόλος που διαδραμάτισε η ΦΕ στη διαμόρφωση του νέου ελληνικού κράτους
- Ο ρόλος της εκκλησίας στην εθνεγερσία
- Το πεδίο των μαχών: στιγμές δόξας και ήττας, άγνωστες μάχες
- Το Μεσολόγγι
- Τα γεγονότα της Επανάστασης εμπνέουν την τέχνη (ποίηση, λογοτεχνία, ζωγραφική – Δ. Σολωμός, Α. Παπαδιαμάντης, Ι. Ζουργός, R. Beaton)
- Μελοποιημένα ποιήματα
- Η απήχηση της επαναστατικής ποίησης στη σύγχρονη τέχνη (διάλογος της ποίησης του Δ. Σολωμού με τη ζωγραφική του Γ. Κόρδη)
- Η έννοια του ηρωισμού και της υπέρβασης των δυνατοτήτων του ανθρώπου σε σχέση με την Επανάσταση και τα κείμενα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας Σοφοκλέους Αντιγόνη και Θουκυδίδη Περικλέους Επιτάφιο
- Ελληνικές φορεσιές
- Η ιστορία της ελληνικής σημαίας
- Ο Αγώνας του 1821 μέσα από τη Δημοτική Ποίηση (από τα ακριτικά στα κλέφτικα δημοτικά τραγούδια)
- Τα απομνημονεύματα των αγωνιστών
- «Οι άγιοι της διπλανής πόρτας: Οι νεομάρτυρες της Θεσσαλονίκης και το ιδιαίτερο αποτύπωμά τους στα χρόνια της Τουρκοκρατίας».
- Πρόσωπα της ελληνικής επανάστασης που έχουν καταγωγή από την Ήπειρο και σχετίζονται με τη Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία
Τρόπος υλοποίησης - παρουσίασης
Οι δράσεις των Σχολείων πραγματοποιούνται και θα παρουσιαστούν με εκείνους τους τρόπους και τα μέσα που επιτρέπουν οι ιδιαίτερες εκπαιδευτικές συνθήκες, όπως αυτές διαμορφώνονται και εξειδικεύονται κατά περιόδους λόγω της πανδημίας.
1821