Με αφορμή την επέτειο του ΟΧΙ οι Βιβλιοθήκες των Αρσακείων Σχολείων, Ψυχικού, Εκάλης, Πατρών, Θεσσαλονίκης και Ιωαννίνων, ετοίμασαν ένα πολύπλευρο αφιέρωμα στην 28η Οκτωβρίου 1940 και στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο αξιοποιώντας τα τεκμήριά τους αλλά και τη δημιουργικότητα των βιβλιοθηκονόμων τους. Το υλικό της φετινής δυναμικής και συντονισμένης συμβολής των Βιβλιοθηκών των Αρσακείων στην επέτειο αποτέλεσε τη βάση του εκπαιδευτικού περιεχομένου για την ενημέρωση των μαθητών στο πλαίσιο των εορταστικών εκδηλώσεων.

«Η Ελλάδα στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο» στη Βιβλιοθήκη των Αρσακείων Ψυχικού

Με αφορμή την εθνική επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940, η Βιβλιοθήκη των Αρσακείων Σχολείων Ψυχικού (Βιβλιοθηκονόμοι: Γεωργία Καβάγια και Μαρία Δερβέναγα) πρότειναν στην εκπαιδευτική κοινότητα επιλεγμένα τεκμήρια από την πλούσια συλλογή της, η οποία περιλαμβάνει πληθώρα, κυρίως έντυπου, υλικού σχετικού με αυτή την ιστορική περίοδο.

Ο έντυπος κατάλογος και το ηλεκτρονικό αρχείο που τον συνοδεύει για παρουσίαση μέσα στην τάξη, περιλαμβάνει τη βιβλιογραφική περιγραφή, τα εξώφυλλα και τις σελίδες τίτλων εφημερίδων, περιοδικών, βιβλίων και οπτικοακουστικών μέσων, καθώς και κείμενα, αποσπάσματα, φωτογραφίες που δίνουν έναυσμα για διαδραστική και πολύπλευρη διδασκαλία-συζήτηση στη σχολική τάξη.

Τα αποσπάσματα που επελέγησαν δίνουν τη δυνατότητα στον εκπαιδευτικό να μιλήσει για τα ιστορικά γεγονότα της περιόδου του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου μέσα από ιστορικά γεγονότα, προσωπικές αφηγήσεις, μυθοπλασία, ποίηση, αλληλογραφία, τέχνη, φωτογραφία, σάτιρα, πολλές φορές των ίδιων των ανθρώπων που υπέστησαν κινδύνους, κακουχίες, βίωσαν άθλιες συνθήκες αλλά δεν έχασαν το θάρρος τους και την ελπίδα.

Το ηλεκτρονικό αρχείο και η βιβλιογραφική παρουσίαση των τεκμηρίων που περιλαμβάνονται στον κατάλογο παραδόθηκαν στις διευθύνσεις των Αρσακείων Σχολείων του Ψυχικού και παρουσιάστηκαν στους μαθητές. Υπήρξε εξαιρετικό ενδιαφέρον για την αξιοποίηση του υλικού αυτού εκ μέρους των εκπαιδευτικών και διατυπώθηκαν επαινετικά σχόλια για αυτό. Μια παρουσίαση του περιεχομένου του αρχείου και του υπομνηματισμού του μπορείτε να δείτε παρακάτω.

Αφιέρωμα στο έπος του 1940 στη Βιβλιοθήκη των Αρσακείων - Τοσιτσείων Εκάλης

Λόγω ανακατασκευής τμήματος της Βιβλιοθήκης, το φετινό πρόγραμμα της Βιβλιοθήκης προσαρμόστηκε σε αυτές τις έκτακτες συνθήκες, σε μια πιο περιορισμένη αλλά εξίσου λειτουργική και αποτελεσματική δραστηριότητα. Στο πλαίσιο των δράσεων που οργανώνονται και φέτος, οι μαθητές θα επισκέπτονται σταδιακά ανά τάξεις μια διαδραστική έκθεση λευκωμάτων με φωτογραφίες του πολέμου, σχέδια, καλλιτεχνικά έργα, αποκόμματα εφημερίδων της εποχής, σκίτσα και γελοιογραφίες. Το περιεχόμενο της έκθεσης επιμελήθηκε ο βιβλιοθηκονόμος κ. Γιάννης Κουμαντάκης. Οι μαθητές θα μπορούν να ξεφυλλίσουν τα λευκώματα της έκθεσης και σε ειδικό έντυπο «καμβά» θα προσπαθήσουν να ζωγραφίσουν ό,τι τους κάνει εντύπωση από τις εικόνες της έκθεσης. Παράλληλα θα παρουσιάζεται μέσω του προβολέα της Βιβλιοθήκης οπτικοακουστικό αφιέρωμα στο έπος του 1940. 

 Έκθεση του πολεμικού Τύπου 1940 στη Βιβλιοθήκη των Αρσακείων Σχολείων Θεσσαλονίκης

Η Βιβλιοθήκη παρουσιάζει φέτος έκθεση του πολεμικού Τύπου της περιόδου 1940-1944. Η έκθεση είναι βασισμένη σε συλλογή ανατυπωμένων ολόκληρων εφημερίδων της Κατοχής, των εκδόσεων “Μένανδρος” με τίτλο: «ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ – ΠΟΛΕΜΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ – 1940-1944».

Η έκθεση είναι επισκέψιμη από τους μαθητές ολόκληρη την εβδομάδα πριν από την επέτειο (19-23 Οκτωβρίου), καθώς και την εβδομάδα της επετείου (τις ημέρες που τα σχολεία λειτουργούν). Λόγω των μέτρων για τον κορωνοϊό, οι μαθητές εισέρχονται ανά 10 στη Βιβλιοθήκη, καθώς αυτός είναι ο επιτρεπτός αριθμός.

Η βιβλιοθήκη έχει 5 μεγάλα τραπέζια, σε κάθε ένα από τα οποία φιλοξενούνται επιλεγμένα άρθρα και πρωτοσέλιδα από κάθε ένα από τα 5 χρόνια του πολέμου. Υπάρχει χρονική συνέχεια σε αυτά που διαβάζει και βλέπει ο επισκέπτης. Σε κάθε τραπέζι υπάρχει ταμπελάκι που δίνει πληροφορίες για τη χρονική περίοδο.

Παράλληλα με το υλικό από τις εφημερίδες, προβάλλονται από το προβολικό της Βιβλιοθήκης εικόνες από την Κατοχή πλαισιωμένες από μουσικές συνθέσεις της εποχής.

Σε άλλο εμφανές σημείο της βιβλιοθήκης παρουσιάζεται μια σειρά από βιβλία επιλεγμένα για την επέτειο, ούτως ώστε κάθε μαθητής να έχει τη δυνατότητα να μάθει για την 28η Οκτωβρίου μέσα και από την ελληνική λογοτεχνία.

Την ευθύνη της παρουσίασης της έκθεσης έχει ο βιβλιοθηκονόμος κ. Θ. Χριστοφίδης ο οποίος έχει προετοιμάσει το υλικό. Η διάρκεια της παρουσίασης εκτιμάται στα 20 λεπτά περίπου. Πιο συγκεκριμένα, οι μαθητές είδαν πρωτοσέλιδα που αφορούσαν στο ΟΧΙ, στον θάνατο του Μεταξά, στη μάχη της Κρήτης, στον μεγάλο λιμό, στη συνθηκολόγηση της Ιταλίας, στην απόβαση της Νορμανδίας και εν τέλει στην απελευθέρωση της Ελλάδας. Ο Βιβλιοθηκονόμος ξενάγησε τους μαθητές στην έκθεση και, αφού περιέγραψε τα παραπάνω γεγονότα, δέχτηκε ερωτήσεις από τους μαθητές.

Η έκθεση θα φωτογραφηθεί και το υλικό θα χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία μιας παρουσίασης διαθέσιμης για όλους.

 

 Η 80ή επέτειος του Έπους του ΄40 στη Βιβλιοθήκη των Αρσακείων Σχολείων Πατρών

Με την ευκαιρία της 80ής επετείου της 28ης Οκτωβρίου 1940 η Βιβλιοθήκη των Αρσακείων Σχολείων Πατρών συμμετέσχε στον εορτασμό με τον δικό της τρόπο.

Αρχικά, πραγματοποιήθηκε στον χώρο της Βιβλιοθήκης έκθεση βιβλίων που αφορούν στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο της ιστορίας μας.

Οι μαθητές του σχολείου είχαν τη δυνατότητα να δανειστούν το εκτιθέμενο υλικό, ενώ οι εκπαιδευτικοί μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τα βιβλία προκειμένου να τα διαβάσουν μέσα στην τάξη.

Κατόπιν, στο πλαίσιο του μαθήματος της φιλαναγνωσίας και με πρωτοβουλία της βιβλιοθηκονόμου του σχολείου κ. Κατερίνας Σκόνδρα, οι μαθητές της Γ΄ Δημοτικού επεξεργάστηκαν το βιβλίο Στρατιώτες στον πόλεμο (1940-1944) των Βασίλη Κουτσιαρή και Γιάννη Διακομανώλη που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μίνωας.

Αφού διάβασαν το βιβλίο, ανέτρεξαν σε ιστορικά γεγονότα που παρουσιάζονται σε αυτό και στη συνέχεια είχαν την ευκαιρία να δουν μια σειρά από φωτογραφίες της εποχής εκείνης, οι οποίες τους προκάλεσαν σκέψεις και συναισθήματα που θέλησαν να τα γράψουν και να τα μοιραστούν.


Τέλος, κάποιοι από τους μαθητές έφτιαξαν το δικό τους «Ημερολόγιο του Πολέμου».



Το ημερολόγιο ενός στρατιώτη στη Βιβλιοθήκη του Αρσακείου Ιωαννίνων 

Η Βιβλιοθήκη του Αρσακείου Ιωαννίνων συμμετέσχε στον εορτασμό της επετείου του έπους του ’40 με την παρουσίαση ενός τεκμηρίου που αποτελεί πρωτογενή πηγή, άρα έχει ιδιαίτερη σημασία. Tο συγκεκριμένο τεκμήριο είναι το χειρόγραφο ημερολόγιο του στρατιώτη Αλέξανδρου Βαλασόπουλου, το οποίο δωρίσθηκε στο Αρσάκειο Σχολείο Ιωαννίνων στη γιορτή για την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 2015-2016 από την κυρία Νέλλη Αντωνοπούλου, ανιψιά του κυρίου Βαλασόπουλου, Αρσακειάδα στο Τοσίτσειο (της οδού Αχαρνών στην Αθήνα), η οποία τότε είχε μιλήσει στους εκπαιδευτικούς και μαθητές σε ειδική εκδήλωση με αφορμή τη δωρεά. Στην Εικόνα 1 απεικονίζεται το εξώφυλλο του ημερολογίου με τα εξής στοιχεία: Ημερολόγιον στρατιώτη Αλεξ. Βασαλοπούλου Ομηρίδου 95α. Διακρίνεται η συγκινητική χειρόγραφη σημείωση του κ. Βαλασόπουλου: «Παρακαλώ εάν σκοτωθώ να δοθή εις την γυναίκα μου».

Πρόκειται για ένα χειρόγραφο ημερολόγιο του στρατιώτη Αλέξανδρου Βαλασόπουλου από τον πόλεμο του 1940. Η συγγραφή του ξεκίνησε στις 30 Νοεμβρίου 1940 και ολοκληρώθηκε στις 3 Μαΐου 1941. Την παρουσίαση του τεκμηρίου επιμελήθηκε η βιβλιοθηκονόμος κ. Κούρου. Στις Εικόνες παρακάτω απεικονίζεται το εσωτερικό του ημερολογίου και το οπισθόφυλλο. Είναι μια πρωτογενής πηγή με χειρόγραφες προσωπικές εμπειρίες και μαρτυρίες του στρατιώτη που πολέμησε ο ίδιος στα βουνά της Αλβανίας. Το κάλυμμά του είναι χαρτόδετο, περιέχει 20 σελίδες και ο τίτλος «Το ημερολόγιο ενός στρατιώτη» δόθηκε από το Αρσάκειο Ιωαννίνων. Τα Αρσάκεια σχολεία Ιωαννίνων με την σειρά τους δώρισαν το ημερολόγιο στην Εταιρεία Ηπειρωτικών Μελετών Ε.Η.Μ. όπου φυλάσσεται μέχρι και σήμερα.