Αρσάκεια Ιωαννίνων

Οι μαθήτριες και οι μαθητές τής Β΄ τάξης τού Α΄ Αρσακείου Γυμνασίου Ψυχικού τού τμήματος Αγγλικής Γλώσσας C1+ Advanced τής κ. Αλίκης Κεραμίδα ασχολήθηκαν με ένα project για τη δημιουργική γραφή και την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση, σε διάστημα δύο περίπου μηνών (Φεβρουάριος-Απρίλιος 2024), το οποίο ολοκληρώθηκε σε 4 στάδια με τους εξής στόχους:

Αρχικά να μάθουν περισσότερα οι μαθητές για το φαινόμενο τής κλιματικής αλλαγής/κρίσης, για τους τρόπους μέσα από τους οποίους η κλιματική αλλαγή προκαλείται και πυροδοτείται από τον ανθρώπινο παράγοντα, για τις επιπτώσεις της στη φύση και το περιβάλλον, γενικότερα, και για τα μέτρα που σε ατομικό και κοινωνικό επίπεδο μπορούν να βελτιώσουν τις επιπτώσεις αυτές.

Στη συνέχεια να διοχετεύσουν και να αξιοποιήσουν τις πληροφορίες και τη γνώση τους επάνω στο θέμα μέσα από μια πολυτροπική προσέγγιση (φωτογραφίες τοπίων που έβγαλαν οι μαθητές, οπτικοακουστικό υλικό που παρακολούθησαν για την κλιματική αλλαγή και συγγραφή ποιημάτων). Κύριος στόχος ήταν η σύνθεση ενός ποιήματος στα Αγγλικά, μέσα από την αξιοποίηση των στοιχείων για τις επιπτώσεις τής κλιματικής αλλαγής στο περιβάλλον και τον άνθρωπο σε μια ιδική τους προτροπή για δράση ενάντια στην κλιματική αλλαγή, σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο.

Ταυτόχρονα, οι δραστηριότητες δημιουργικής γραφής, που προετοίμασαν τους μαθητές για τη σύνθεση τού ποιήματος, τους έδωσαν την ευκαιρία να αναπτύξουν εις βάθος και με ιδιαίτερα εποικοδομητικό τρόπο όχι μόνο γλωσσικές δεξιότητες στην Αγγλική, αλλά και τις δεξιότητες/μαθησιακά εργαλεία τής κριτικής σκέψης, τής δημιουργικότητας, τής λογοτεχνικής ανάλυσης στα Αγγλικά, τής συνεργασίας και τής ομαδικότητας, τής διερευνητικής σκέψης και τής ενσυναίσθησης.

Στάδια τής εργασίας:

1ο Στάδιο. Αρχική εξοικείωση με το θέμα στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας τής ΦΕ και λήψη φωτογραφικού υλικού: οι μαθητές και οι μαθήτριες τού τμήματος παρακολούθησαν διαδοχικά, στο διάστημα δύο διδακτικών ωρών, ομιλία διαδραστικού χαρακτήρα από την υπεύθυνη τού μουσείου κ. Τριπολιτσιώτου σχετικά με τις γεωλογικές περιόδους εξέλιξης τής γης και τής φύσης μέχρι και σήμερα και τις επιπτώσεις που έχει στην εξέλιξη αυτή η κλιματική αλλαγή. Οι μαθητές σημείωσαν στοιχεία και πληροφορίες από την ομιλία και έθεσαν στην ομιλήτρια εύστοχα και ενδιαφέροντα ερωτήματα γύρω από το θέμα, τα οποία συζήτησαν περαιτέρω στο μάθημα.

Παράλληλα, οι μαθητές συγκέντρωσαν φωτογραφικό υλικό εκτός σχολείου, όπως δρόμους, πάρκα ή θάλασσες με απορρίμματα, καμένα τοπία, λεωφόρους γεμάτες με αυτοκίνητα και σημάδια ρύπανσης, αλλά και καταπράσινα τοπία για αντιπαραβολή. Ευχαριστούμε πολύ την υπεύθυνη τού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας κ. Φανή Τριπολιτσιώτου, γεωλόγο PhD.

2ο Στάδιο. Οπτικοακουστικό υλικο (βίντεο) - Συλλογη στοιχείων και ανάπτυξη διερευνητικών ερωτημάτων με τη μέθοδο Visible Thinking (Ορατή σκέψη): οι μαθητές παρακολούθησαν διαδοχικά μια σειρά από ντοκιμαντέρ μικρού μήκους και παρουσιάσεις στα Αγγλικά από περιβαλλοντολόγους, δημοσιογράφους περιβάλλοντος, κοινωνικούς ψυχολόγους, καθώς και από μέλη αυτόχθονων κοινοτήτων, όπως οι Ινδιάνοι τής Βόρειας Αμερικής, για τις διαφορετικές πτυχές τής κλιματική αλλαγής.
Κατά την παρακολούθηση τού υλικού αυτού, οι μαθητές χρησιμοποίησαν φυλλάδιο ερωτήσεων βασισμένο στο μοντέλο Visible Thinking (Ορατή σκέψη) τού "Project Zero" τού Πανεπιστημίου τού Harvard, μέσα από το οποίο πέρασαν από την καταγραφή πληροφοριών στην ενεργό αξιοποίησή τους. Έτσι, οι μαθητές αρχικά κατέγραψαν από κάθε ντοκιμαντέρ τις πιο σημαντικές πληροφορίες, επέλεξαν αυτές που βρήκαν πιο ενδιαφέρουσες, αποτύπωσαν μονολεκτικά τα συναισθήματά τους και τις σκέψεις τους γύρω από αυτές και έθεσαν τρεις προβληματισμούς και προτάσεις δράσης γύρω από τη συγκεκριμένη πτυχή κλιματικής αλλαγής κάθε ντοκιμαντέρ. Με βάση αυτές τις σημειώσεις, οι μαθητές πέρασαν στο πιο σημαντικό στάδιο, όπου διαμόρφωσαν και μοιράστηκαν μεταξύ τους δικά τους διερευνητικά ερωτήματα επάνω στο οπτικοακουστικό υλικό που παρακολούθησαν.

3ο ΣτάδιοΛογοτεχνική ανάλυση ποίηματος στα Αγγλικά - Κατανόηση και ερμηνεία μέσα από εκφραστικά μέσα: οι μαθητές μελέτησαν το ποίημα "The World Is Too Much With Us" τού Βρετανού ποιητή W. Wordsworth (1770-1850) και σημαντικού εκπροσώπου τού κινήματος του Ρομαντισμού στην ποίηση. Μέσα από το ποίημα, που καλεί τον άνθρωπο να αποκαταστήσει την ισορροπία στην φύση, οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να συνδέσουν τα κλιματική αλλαγή, όπως την γνωρίζουμε σήμερα, με τη βιομηχανική επανάσταση, περίοδο κατά την οποία γράφτηκε το ποίημα, ως ιστορικό σημείο έναρξης των επιπτώσεων τής τεχνολογικής εξέλιξης στη φύση και τής ανεξέλεγκτης εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων τού πλανήτη μας. Κατά την ανάλυση των θεματικών τού ποιήματος, μέσα από τη μελέτη τού έμμετρου λόγου, των εκφραστικών μέσων, τού ύφους και τού τόνου των στίχων σε ειδικά σχεδιασμένο φυλλάδιο εργασίας, οι μαθητές έδειξαν πηγαίο ενθουσιασμό με εξαιρετικά εύστοχα σχόλια και πρωτότυπες προσεγγίσεις μέσα σε ένα ιδιαίτερα ευχάριστο και φυσικό κλίμα συνεργασίας.

4ο Στάδιο
. Δημιουργική γραφή στην πράξη - Γραφή ποιημάτων: κατά το τελικό αυτό στάδιο οι μαθητές κλήθηκαν να χρησιμοποιήσουν τις φωτογραφίες τους με θέμα το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή και τα διερευνητικά ερωτήματα, τα οποία είχαν διαμορφώσειμε με βάση το οπτικοακουστικό υλικό που είχαν παρακολουθήσει και τη λογοτεχνική ανάλυση που είχαν κάνει στο ποίημα του W. Wordsworth, ως στοιχεία έμπνευσης και αξιοποίησης ιδεών για να γράψει κάθε μαθητής το δικό του ποίημα.

Αρχικά, μέσα στην τάξη χρησιμοποίησαν ειδικά σχεδιασμένο φυλλάδιο εργασίας μέσα στο οποίο διαμόρφωσαν τις θεματικές που θα ήθελαν να καλύπτει το ποίημά τους σε σχέση με την κλιματική αλλαγή. Κατόπιν, κάτω από τις αισθητήριες κατηγορίες "αισθάνομαι", "ακούω", "βλέπω", "φαντάζομαι", "αντιλαμβάνομαι", έγραψαν δικές τους ασύνδετες λέξεις, εκφράσεις και μικρές προτάσεις ως αρχικά σημεία αναφοράς/δομικό υλικό για τη σταδιακή ανάπτυξή τους σε ολοκληρωμένους στίχους. Κατά τη διάρκεια γραφής τού ποιήματός τους, οι μαθητές κλήθηκαν, επίσης, να διαμορφώσουν τον τόνο, το ύφος, το έμμετρο μοτίβο και να επιλέξουν συγκεκριμένα εκφραστικά μέσα για το ποίημά τους, αξιοποιώντας την εξοικείωσή τους με αυτά τα στοιχεία από την ανάλυση τού ποιήματος τού W. Wordsworth που είχε προηγηθεί.

Σε αυτό το πλαίσιο οι μαθητές συνδύασαν την κριτική και δημιουργική τους σκέψη και τη ζωντανή και ενορατική αντίληψή τους για να παραγάγουν μόνοι τους, εντελώς πηγαία αλλά και συνάμα με συγκροτημένη σκέψη και τεχνική, τα ποιήματά τους, με σκοπό την ενσυναίσθηση και τη δράση απέναντι στην πρόκληση τής κλιματικής αλλαγής. Μέσα από σκοτεινές αλλά και αισιόδοξες λεκτικές εικόνες, μέσα από τον σαρκασμό, το χιούμορ και την ώριμη φιλοσοφική διάθεση, οι μαθητές ύφαναν έναν διακειμενικό ιστό μέσα στον χώρο και τον χρόνο, συνδέοντας ζωντανά και άρρηκτα το ποίημα τού W. Wordsworth για την καταστροφή τού περιβάλλοντος, γραμμένο στις αρχές τού 1800, με τη σημερινή πραγματικότητα τής κλιματικής αλλαγής, όπως οι ίδιοι την αισθάνθηκαν.

Καθηγήτρια Αγγλικών τού τμήματος: κ. Αλίκη Κεραμίδα

Για να δείτε τις εργασίες των παιδιών πατήστε εδώ.
 
Για να δείτε τα φύλλα εργασίας πατήστε εδώ.
image001