Την Πέμπτη 30 Ιουνίου έλαβε χώρα στον φιλόξενο αύλειο χώρο των Αρσακείων Ψυχικού η τελετή αποφοίτησης των μαθητών και μαθητριών της Γ’ λυκείου του Β’ Αρσακείου Λυκείου Ψυχικού.
Την εκδήλωση τίμησε με γραπτό μήνυμα της, που ανέγνωσε η Διευθύντρια, η Υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων κ. Νίκη Κεραμέως, η οποία δεν μπόρεσε να παραστεί λόγω κορωνοϊού. Την εκδήλωση τίμησαν επίσης με την παρουσία τους ο Υφυπουργός Παιδείας και πατέρας αποφοίτου μας κ. Άγγελος Συρίγος, ο βουλευτής Λάρισας και πατέρας αποφοίτου μας κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος, καθώς και η Επόπτρια των σχολείων της Φ.Ε. κ. Βασιλική Παπαπέτρου-Μουρσελά. Ο κ. Συρίγος απηύθυνε σύντομο χαιρετισμό στον οποίο αναφέρθηκε στη δική του θετική εμπειρία από τα 13 χρόνια φοίτησης της κόρης του στα Αρσάκεια Σχολεία Ψυχικού.
Μίλησαν εν συνεχεία η Πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων του Β’ Λυκείου κ. Χριστάκη-Γιάλβαλη, η Πρόεδρος του δεκαπενταμελούς μαθητικού συμβουλίου Μαριέλενα Γυφτοπούλου, η εκπρόσωπος του Σ.Α.Φ.Ε. κ. Μίκα Μπάρμπα, καθώς και η νεαρή απόφοιτος κ. Ζωή Κούρνια. Μίλησε, τέλος, η Διευθύντρια του Β’ Αρσακείου Λυκείου Ψυχικού Δρ Νέλλη Παππά η οποία εκφράστηκε ως εκπαιδευτικός, αλλά και μητέρα αποφοίτου του σχολείου μας.
Η συγκίνηση μαθητών, γονέων, επισκεπτών και εκπαιδευτικών ήταν πρόδηλη, όχι μόνο διότι ολοκληρώθηκε ο κύκλος της φοίτησης των παιδιών, αλλά και διότι μετά από δύσκολες συνθήκες και δραματικά γεγονότα οι μαθητές και οι μαθήτριες του σχολείου μας πέτυχαν τους στόχους τους και ξεκινούν με ελπίδα και εφόδια την νέα τους ζωή.
Το πρόγραμμα της βραδιάς παρουσίαζαν η μαθήτρια Φωτεινή Συρίγου και ο μαθητής Ηλίας Παπαχαρτοφύλης.

Χρονιά δύσκολη και απαιτητική η φετινή, μετά από μια περίοδο τραυματική. Με κρίση υγειονομική και προσφάτως με κρίση πολεμική. Όμως, η ζωή προχωρά. Η νεότητα διεκδικεί τα δικαιώματά της και κυρίως το δικαίωμα στην επιλογή βασικών κατευθύνσεων της ενήλικης ζωής. Το σχολείο προσφέρει τα εφόδια, οι εξετάσεις είναι η ολοκλήρωση των προσπαθειών και ο προθάλαμος των σπουδών. Όλα συντείνουν σε ένα ελπιδοφόρο μέλλον. Ευχόμαστε ολόψυχα στους μαθητές μας και στις οικογένειές τους δύναμη, υπομονή και καλή επιτυχία στις ενδοσχολικές εξετάσεις και ακόμα πιο πολύ στις Πανελλήνιες Εξετάσεις.
Στο πεζόμορφο ποίημά του «Η Άνοιξη», απόσπασμα του οποίου παραθέτουμε, ο ποιητής Ε.Χ. Γονατάς συνθέτει σε πρώτο πρόσωπο αυτό που θα μπορούσε να είναι η αφήγηση ενός νέου ανθρώπου, που με την σκληρή και συνειδητή προσπάθειά του συμβάλλει στον ερχομό της άνοιξης, της δικής του άνοιξης. Είμαστε περήφανοι για τους μαθητές μας και στεκόμαστε στο πλάι τους μέχρι να έρθει η δική τους άνοιξη!

«[…] Βγάζω από την τσέπη το μαχαίρι μου, το μπήγω στη γη —το 'νιωσα να χώνεται όπως στο κρέας ενός μεγάλου ψαριού— κι αρχίζω να τη χαράζω, να τη σκίζω φέτες φέτες, τραβώντας με δύναμη τη σκληρή κρούστα που τη σκέπαζε.
Και τότε, τι θαύμα! Χιλιάδες μπουμπούκια και λουλούδια με τσαλακωμένα πέταλα, άσπρες, ρόδινες και μαβιές ρίζες, αμέτρητα σπαθωτά φύλλα, μαμούνια, σερσέγκια με σουβλερές μύτες, θαλασσοπράσινες κρεατόμυγες, χρυσαλλίδες και πεταλούδες με διπλωμένα φτερά, αποκαλύφθηκαν ολόκληρος κοιμισμένος κόσμος, που οι αχτίνες του ήλιου σιγά σιγά τον ζέσταιναν, τον ξεμούδιαζαν, τον ξυπνούσαν από τη νάρκη του.
Το γρασίδι, σγουρό, ψήλωνε τρίζοντας ολόγυρά μου. Ο αέρας μοσκοβολούσε. Ένα πουλί βγήκε απ' τον κρυψώνα του, τίναξε τα χώματα απ' τις φτερούγες του και μου είπε: «Ακόμα λίγο, κι η άνοιξη αυτό το χρόνο θα 'μενε κρυμμένη στη γη» (από τη συλλογή «Το Βάραθρο» του 1963).

Η 5η Απριλίου έχει καθιερωθεί από το 1994 ως Πανελλήνια Ημέρα Προσφύγων. Η πρωτοβουλία για την καθιέρωση αυτή προήλθε από μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, από το Οικουμενικό Πρόγραμμα Προσφύγων της Εκκλησίας της Ελλάδας, του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης και του Γραφείου της Αθήνας της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ.
Για μία χώρα σαν την Ελλάδα – από τις λίγες χώρες του κόσμου με τόσο μεγάλο ποσοστό προσφύγων και προσφυγογενών- η ημέρα αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία, εφόσον η προσφυγιά και οι εθνικές εκκαθαρίσεις αποτέλεσαν τη βάση του σύγχρονου ελληνικού κράτους. Ειδικότερα, το 1922 ενάμιση εκατομμύριο Έλληνες πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία, τον Πόντο και την Ανατολική Θράκη ήρθαν πρόσφυγες στο ελεύθερο ελληνικό κράτος. Εφέτος, γιορτάζουμε 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Γιορτάζουμε όμως και 110 χρόνια από τους νικηφόρους για την Ελλάδα Βαλκανικούς Πολέμους (1912-13). Πρόκειται για δύο αξιομνημόνευτες επετείους που μάς δίνουν λαβή για ιστορική αναδίφηση και αυτογνωσία.
Το Β’ Αρσάκειο Λύκειο Ψυχικού με απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων και της Διευθύντριας Νέλλης Παππά αποφάσισε να τιμήσει τις δύο επετείους της ιστορίας του 20ού αιώνα με σειρά ψηφιακών εργασιών που θα αναρτηθούν σταδιακά σε ειδικό ιστολόγιο.
Ο γενικός τίτλος των εργασιών αυτών είναι: «Και λίγο λίγο το δάκρυ γέλιο έγινε…1922-2022: 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή (και 110 χρόνια από την έναρξη των Βαλκανικών Πολέμων)».
Μέσα από τις εργασίες που θα προκύψουν από τη συνεργασία εκπαιδευτικών και μαθητών (με την πολύτιμη αρωγή και της Βιβλιοθήκης των Αρσακείων Ψυχικού) αναζητούμε και αναδεικνύουμε το αποτύπωμα των Μικρασιατών και των Ποντίων στην Νεοελληνική κοινωνία με έμφαση στην πόλη μας την Αθήνα, η οποία μετά το 1922 διπλασιάστηκε σχεδόν σε έκταση και πληθυσμό και μπολιάστηκε με όσα έφεραν οι πρόσφυγες της Μικρασιατικής Καταστροφής. Αναζητούμε, όμως, και αναδεικνύουμε και το αποτύπωμα των Βαλκανικών Πολέμων χάρη στους οποίους η χώρα μας έγινε μια άλλη χώρα: μεγαλύτερη, δυναμικότερη, πιο κοντά στον δυτικό κόσμο.
Και ένα τελευταίο που δεν πρέπει να ξεχνάμε: τον Απρίλιο του 1915 ξεκίνησε η γενοκτονία των Αρμενίων (Χαγιότς τσεγκασπανουτιούν στα αρμένικα) από τους Τούρκους, που είχε ως τελικό αποτέλεσμα να εξοντωθούν περί το 1,5 εκατομμύριο Αρμένιοι, κάτοικοι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Εικόνα: Οι αποβάθρες της Σμύρνης σε καρτ ποστάλ λίγο καιρό πριν την Καταστροφή

«Είμαι περήφανη. Κάλλιο μια φούχτα τιμημένη στάχτη, παρά γονατισμένος ο λεβέντης μου». Αυτά τα λόγια είπε σαν Σπαρτιάτισσα παλαιά, η μάνα του Γρηγόρη Αυξεντίου, όταν έμαθε το ολοκαύτωμα του γυιού της. Ο Γρηγόρης Αυξεντίου κάηκε ζωντανός από τους Άγγλους αποικιοκράτες στο κρησφύγετό του στις 3 Μαρτίου 1957. Στις προτάσεις τους να παραδώσει τα όπλα, αυτός τους φώναξε «μολών λαβέ». Ο Γρηγόρης ήταν τότε 29 ετών. Ήταν υπαρχηγός της ΕΟΚΑ, της Εθνικής Οργάνωσης Κυπρίων Αγωνιστών. Η ΕΟΚΑ ξεκίνησε τη δράση της την 1η Απριλίου 1955 με σκοπό την απελευθέρωση της Κύπρου από τους Άγγλους και την ένωσή της με τη μητέρα Ελλάδα. Ο Γρηγόρης πολεμούσε επί 10 ώρες εναντίον 5.000 Άγγλων στρατιωτών. Μια χειροβομβίδα του είχε κόψει το πόδι, αλλά αυτός πολεμούσε. Απελπισμένοι και ντροπιασμένοι οι εχθροί γέμισαν τη σπηλιά με βενζίνη.
«Και τώρα καίγεται. Μα δε φωνάζει βοήθεια.
[...]
Ποιος είναι τούτος που αναλίσκεται περήφανος;
Το σώμα του το ανθρώπινο δεν τον πονά;
[...]
Όμως εκείνος καίγονταν μονάχος. Καταμόναχος.
Κι όσο αφανίζονταν τόσο άστραφτε το πρόσωπο.
Γινόταν ήλιος»,
γράφει ο Τάκης Σινόπουλος την ίδια χρονιά, το 1957...

Ο Σύλλογος διδασκόντων και η Διευθύντρια του Β’ Αρσακείου Λυκείου Ψυχικού αποφάσισαν την άνοιξη του 2021, σε μία ιδιαίτερα δύσκολη στιγμή για το σχολείο (πανδημία και μεγάλα διαστήματα τηλεκπαίδευσης), να δώσουν το παρών στον εορτασμό για τα 200χρόνια της Ελληνικής Επαναστάσεως προτάσσοντας το θέμα του Γαλλικού Φιλελληνισμού, που αποτέλεσε την ουσιωδέστερη και πλουσιότερη μορφή Φιλελληνισμού την εποχή του Αγώνα.

Προκειμένου να φιλοξενηθούν οι εργασίες μαθητών και εκπαιδευτικών φτιάχτηκε και αναρτήθηκε την 19η Απριλίου 2021 (Ημέρα Φιλελληνισμού και Διεθνούς Αλληλεγγύης) το ιστολόγιο "Ελλάς-Γαλλία: (μακρά και διαρκής) συμμαχία (1821-2021)".

Σκοπός των εργασιών μας ήταν να γνωρίσουμε ενδιαφέρουσες και, ει δυνατόν, πρωτότυπες πτυχές του Γαλλικού Φιλελληνισμού και να συνομιλήσουμε με τις ψηφιακές εκδηλώσεις του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδος με το οποίο συνήψαμε Σύμβαση Συνεργασίας (Convention de Partenariat). Βάσει της Σύμβασης αυτής, το Β’ Αρσάκειο Λύκειο Ψυχικού είχε δικαίωμα να αξιοποιήσει πλήρως το ιστορικό ψηφιακό υλικό του Γαλλικού Ινστιτούτου, αλλά και να προβάλει το δικό του ιστολόγιο μέσω του Ινστιτούτου.

Τα παραμύθια άρχιζαν παλιά με τη φράση «Κόκκινη κλωστή δεμένη, στην ανέμη τυλιγμένη…». Η Επανάσταση του 1821 δεν είναι παραμύθι αλλά ιστορικό γεγονός. Αυτό που μας συνδέει με τους αγωνιστές του ’21 είναι μια κλωστή, κόκκινη κι αυτή. Έχει το χρώμα του αίματος και της ελευθερίας. Η 25η Μαρτίου είναι η μέρα του Ευαγγελισμού της Παναγίας και η επέτειος της Επανάστασης. Αυτή την περίοδο η φύση ξυπνάει και βάζει τα καλά της. Τα χελιδόνια επιστρέφουν. Τα παιδιά βγάζουν τον «Μάρτη», την κόκκινη και χρωματιστή κλωστή, από τα χέρια τους και την αφήνουν στα δέντρα, για να την πάρουν τα χελιδόνια και να χτίσουν τις φωλιές τους. Την κλωστή του ’21 πρέπει και ‘μείς να την κρατάμε στην ψυχή μας. Κι όταν έρθουν τα δικά μας χελιδόνια, τα παιδιά μας και τα παιδιά των παιδιών μας, να τους την παραδώσουμε για να χτίσουν τις φωλιές τους και να φέρουν την άνοιξη στην πατρίδα μας. Άλλωστε παράδοση δεν μόνο είναι αυτό που παραλαμβάνουμε, αλλά αυτό που θα παραδώσουμε.
201 χρόνια μετά από την Επανάσταση του 1821... Ο Πόλεμος είναι πάλι παντού. Βιώνουμε τις επιπτώσεις ενός πολέμου στη χώρα απ’ όπου ξεκίνησε η φλόγα της Επανάστασης. Στην Οδησσό της Ουκρανίας η Φιλική Εταιρεία άναψε τη φλόγα. Η φλόγα αυτή θα είναι πάντα αναμμένη όσο θα υπάρχουν λαοί που μάχονται για ελευθερία. Μια φλόγα που μας διδάσκει ότι ο πόλεμος είναι κακός, αλλά η δουλεία χειρότερη. Είναι η τελευταία καταφυγή για κάθε λαό που θέλει ειρήνη κι ελευθερία. Γι’ αυτούς τους λαούς ο Παλαμάς έπλεξε το εγκώμιο: «Τι κι αν του πολέμου το χορό χορεύω, γονατιστός ειρήνη εσέ λατρεύω». Αυτά όμως πρέπει να τα γνωρίζουμε. Διότι η λήθη απομακρύνει από την αλήθεια.
Γι’ αυτό το ’21 -πλην άλλων πολλών- μάς διδάσκει πως για να επαναστατούμε πρέπει πρώτα να μορφωθούμε. Οι αγωνιστές λίγο μετά από την ελευθερία, ζήτησαν και δημοκρατία με το κίνημα του Συντάγματος το 1843. Επαναστατούμε για να κάνουμε καλύτερα, όχι χειρότερα τα πράγματα. «Γιατί κ' η αναρχία, ομοιάζει την σκλαβιά, να ζούμε σαν θηρία, είν' πλιο σκληρή φωτιά», τραγουδά ο Ρήγας στον «Θούριο». Το ’21 μας διδά-σκει επίσης πόσο σημαντική είναι η συνέχεια της κόκκινης κλωστής του «παραμυθιού» που λέγεται ελευθερία. Χάρη στους Δασκάλους τους Γένους οι ραγιάδες θυμήθηκαν ότι είναι Έλληνες και συνειδητοποίησαν τον αγώνα τους ως συνέχεια του αγώνα των Βυζαντινών κατά των Οθωμανών, αλλά και του αγώνα των Αρχαίων κατά των Περσών. Πίστευαν ότι κι αυτοί, σαν νέοι Σαλαμινομάχοι, πολεμούσαν για την ελευθερία τους εναντίον των Οθωμανών που κι αυτοί, όπως οι Πέρσες, έρχονταν από την Ανατολή. Γι’ αυτό και πολλοί εξ αυτών προσφωνούσαν τους Τούρκους Περσιάνους. Αλλά κι όσα γράφει ο Κοραής στο «Σάλπισμα Πολεμιστήριον» μόνο Έλληνες κατά το πνεύμα και την ψυχή θα μπορούσαν να τα αποδεχθούν: «Πολεμήσατε λοιπόν, ω μεγαλόψυχα και γενναία τέκνα των παλαιών Ελλήνων όλοι ομού ενωμένοι τους βαρβάρους της Ελλάδος τυράννους. Ο κόπος είναι μικρός παραβαλλόμενος με την δόξα, η οποία θέλει σάς εξισώσει με τους ήρωας του Μαραθώνος, της Σαλαμίνος, των Πλαταιών, των Θερμοπυλών, τους ακαταμαχήτους προγόνους σας». Ιδιαίτερο ήταν το αρχαιοελληνικό πάθος των ναυτικών, που οι πλείστοι ήσαν αρβανιτόφωνοι και οι οποίοι έδιναν στα πλοία και στα παιδιά τους αρχαιοελληνικά ονόματα: «Άρης», «Θεμιστοκλής», «Αγαμέμνων» κ.λπ. Ο Κων. Κανάρης, για παράδειγμα, είχε δώσει στους γυιους του ακόλουθα αρχαιοελληνικά ονόματα: Νικόλαος, Θεμιστοκλής, Θρασύβουλος, Μιλτιάδης, Λυκούργος, Αριστείδης!

Η έκθεση ζωγραφικής των τελειοφοίτων μας Ήβης και Αναστασίας Παύλου με θέματα που έχουν αντληθεί από το ιστολόγιο του Β’ Αρσακείου Λυκείου Ψυχικού «Ελλάς-Γαλλία: (μακρά και διαρκής) συμμαχία (1821-2021)» παρουσιάζεται στον φιλόξενο χώρο του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδος για το χρονικό διάστημα από τις 16 Μαρτίου έως και την 25η Μαρτίου 2022. Έπειτα από συνεννόηση της Ακολούθου υπεύθυνης για θέματα συνεργασίας με τα σχολεία (Attachée de coopération pour le français,
Référente sport de l’Ambassade de France) κυρίας Véronique Bruez και της Διευθύντριας του σχολείου Δρ Νέλλης Παππά και με την πολύτιμη αρωγή του ευγενικού προσωπικού του Ινστιτούτου, οι δεκατρείς πολύχρωμες συνθέσεις των δύο ταλαντούχων μαθητριών μας βρήκαν τη θέση τους στον ειδικό χώρο, όπου και θα μπορέσουν να τις δουν, εκτός από το προσωπικό του Γαλλικού Ινστιτούτου, όλοι οι εκλεκτοί του προσκεκλημένοι για την Εβδομάδα Γαλλοφωνίας που ξεκινά στις 16 Μαρτίου με πλήθος εκδηλώσεων. Οι πίνακες θα παραμείνουν στον ειδικό χώρο, σύμφωνα με την απόφαση των παραγόντων του Γαλλικού Ινστιτούτου, έως και την εθνική επέτειο της 25ης Μαρτίου με την οποία άλλωστε σχετίζονται άμεσα. Υπενθυμίζουμε ότι όλοι οι πίνακες αναφέρονται σε γνωστά και λιγότερο γνωστά γεγονότα και πρόσωπα του Γαλλικού Φιλελληνισμού, της πιο γνήσιας μορφής φιλελληνισμού που αναπτύχθηκε στη διάρκεια του Αγώνα της Παλιγγενεσίας και με τον οποίο ασχολήθηκε καθ’ όλο το επετειακό έτος 2021 το σχολείο μας. Η επιθυμία που εκφράστηκε τόσο από την κυρία Bruez όσο και από την κυρία Παππά είναι η συνεργασία που εγκαινιάστηκε με την έκθεση ζωγραφικής των αδελφών Παύλου για τον Γαλλικό Φιλελληνισμό να συνεχιστεί μεταξύ του Β’ Αρσακείου Λυκείου Ψυχικού και του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδος και να αποβεί καρποφόρα στο μέλλον και για τους δύο φορείς παιδείας.