Μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη στη συντακτική ομάδα τού «Σχολεία-ΖΩ» τού Α΄ Αρσακείου-Τοσιτσείου Γυμνασίου Εκάλης έδωσε ο Πρόεδρος τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας καθηγητής Γλωσσολογίας κ. Γεώργιος Μπαμπινιώτης.

Συγκεκριμένα, αρχικά αναφέρθηκε στον Αρσάκειο Διαγωνισμό Ορθογραφίας, που για πρώτη φορά διοργανώνεται στα Αρσάκεια - Τοσίτσεια Σχολεία για τους μαθητές τής Ε΄ και Στ΄ τάξης τού Δημοτικού, τής Β΄ και Γ΄ τάξης τού Γυμνασίου και τής Α΄και Β΄ τάξης τού Λυκείου.

Υπογράμμισε πως ο σκοπός ενός τέτοιου διαγωνισμού, που συνιστά παράλληλα και το βασικό κίνητρο συμμετοχής για τον διαγωνιζόμενο, είναι η ευαισθητοποίηση στο θέμα τής μορφής τού γραπτού λόγου, καθώς «ορθογραφία είναι η εικόνα, η εμφάνιση μιας λέξης στον γραπτό λόγο. Και αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία, αν λάβουμε υπόψη μας ότι ο ελληνικός πολιτισμός είναι ένας πολιτισμός τού γραπτού λόγου, αφού όλοι μάς θαύμασαν μέσα από τα κείμενά μας, τα κείμενα τού Πλάτωνα, τού Αριστοτέλη, τού Αισχύλου, τού Θουκυδίδη.»

Ως προς τη χρήση των αυτόματων διορθωτών στην καθημερινότητά μας, ο κ. Μπαμπινιώτης επεσήμανε πως «ο έλεγχος ότι κάτι είναι λάθος δεν σημαίνει και αυτόματη διόρθωση. Προτείνονται πάντα κάποιες συναφείς λέξεις, εκ των οποίων θα πρέπει εμείς να διαλέξουμε τη σωστή. Άρα, δεν λύνεται το πρόβλημα». Ωστόσο, παραδέχτηκε πως «είναι μια βοήθεια, που σε καμία περίπτωση, όμως, δεν αντικαθιστά τη σχέση μας με τη γραπτή εικόνα τής λέξης, δηλαδή τη σχέση μας με τον γραπτό λόγο.»

Σχετικά με τα αίτια τής ανορθογραφίας στις μέρες μας, ο κ. Μπαμπινιώτης τόνισε πως «δεν πρόκειται για υπαιτιότητα των εκπαιδευτικών ή των μαθητών. Η ελληνική ορθογραφία είναι η λεγόμενη ιστορική-ετυμολογική ορθογραφία και έχει εγγενείς δυσκολίες ως προς τη ρίζα των λέξεων. Εκείνο, όμως, που μπορεί να διδαχθεί από τους εκπαιδευτικούς, και για το οποίο υπάρχει η ασφάλεια των κανόνων, είναι το κομμάτι των καταλήξεων. Επεσήμανε πως ένας μαθητής για να βελτιώσει τη σχέση του με την ορθογραφία, δηλαδή για να αποτυπώσει με έναν τρόπο στέρεο το "οπτικό ίνδαλμα" των λέξεων στο μυαλό του, είναι αναγκαίο να έχει επαφή με διαβάσματα. Εκτός αυτού, βοηθάει και η χειρόγραφη γραφή, δηλαδή ο σχεδιασμός των γραμμάτων που υπάρχουν σε κάθε λέξη, αφού κατ’ αυτόν τον τρόπο καλλιεργείται η κιναισθητική σχέση μας με τις λέξεις.»

Ως προς τα απαραίτητα εγχειρίδια για την ορθογραφία μιας λέξης, που θα μπορούσε να έχει υπόψη του ένας γονιός ή ένας μαθητής, για να τα συμβουλεύονται, όταν χρειάζεται, ο κ. Μπαμπινιώτης πρότεινε, ως πιο προσιτά, δύο από τα λεξικά που συνέγραψε ο ίδιος, το Ορθογραφικό Λεξικό τής Νέας Ελληνικής Γλώσσας και το Λεξικό τής Νέας Ελληνικής Γλώσσας, όπως επίσης το β΄ μέρος τού βιβλίου του «Το Ελληνικό Αλφάβητο» κι ένα κεφάλαιο από το βιβλίο του «Η Γλώσσα μας: 180 Κείμενα για τη γλώσσα», όπου μιλάει για τη γραφή και την ορθογραφία.

Όσο για το πώς μπορεί να καλλιεργηθεί η αγάπη ενός νέου για την ορθογραφία στις μέρες μας, τόνισε πως «το πλέον απαραίτητο είναι η επαφή με τα κείμενα. Ακόμη και μέσα στο διαδίκτυο μπορούμε να βρούμε κείμενα πολύ χρήσιμα για τη γλώσσα, αλλά σίγουρα και το διάβασμα ενός βιβλίου έχει να προσφέρει πολλά!»

Κλείνοντας, ο κ. Μπαμπινιώτης ανέφερε πως «αν σκεφτούμε ότι η ορθογραφία μάς προσφέρει πληροφορίες για την προέλευση, για τη σημασία, για το λεξικό πεδίο στο οποίο ανήκει μια λέξη, αλλά και γραμματικές πληροφορίες, αξίζει μέσα από αυτόν τον διαγωνισμό να επιδιώξουμε τον προβληματισμό και την εξοικείωση τού μαθητή με την αξιοπρεπή εικόνα τής λέξης.»

Παρακολουθήστε όλη τη συνέντευξη πατώντας εδώ. 

Αρσάκειος Διαγωνισμός Ορθογραφίας

Γεώργιος Μπαμπινιώτης

ορθογραφία

συνέντευξη

Σχολειά-ζω