Χάρη στη συμφωνία συνεργασίας που έχει υπογράψει η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία με το Κέντρο Ελληνικών τού Πανεπιστημίου Harvard, δίνεται κάθε χρόνο η δυνατότητα σε δύο μαθητές των Αρσακείων να συμμετάσχουν στο Θερινό Πρόγραμμα Μαθητών Λυκείου (High School Summer Program – HSSP) στο Κέντρο Ελληνικών Σπουδών τού Πανεπιστημίου Harvard στο Ναύπλιο. Στο πλαίσιο της ίδιας συμφωνίας παρακολουθεί το πρόγραμμα ως εκπρόσωπος τής Φ.Ε. και ένας εκπαιδευτικός των Αρσακείων.
Ενημερωθείτε σχετικά εδώ: https://chs.harvard.edu/CHS/article/display/5356.chs-greece-hss-in-greece-en-
Ακολουθούν (ενδεικτικά) εντυπώσεις μαθητών των Αρσακείων που έχουν συμμετάσχει στο θερινό πρόγραμμα στο Ναύπλιο.
Μαρίτα Σπηλιώτη (2017):
Το High School Summer Program τού Harvard αποδείχθηκε αναμφισβήτητα μια εμπειρία ζωής. Ξεκινώντας το πρόγραμμα δεν μπορούσα ούτε στο ελάχιστο να φανταστώ ότι θα έβγαινα τόσο «πλούσια» σε αναμνήσεις, γνώσεις και συναισθήματα. Κατά τη διάρκεια τού σεμιναρίου είχα την ευκαιρία να έρθω σε επαφή με σύγχρονες φιλοσοφικές έννοιες και αμφιλεγόμενα ζητήματα, διευρύνοντας έτσι τους ορίζοντές μου πέρα από τη στείρα γνώση που ώς τότε είχα.
Μου δόθηκε για πρώτη φόρα η δυνατότητα να μελετήσω μερικούς από τους πιο σπουδαίους φιλοσόφους, όπως Αριστοτέλη, Πλάτωνα κ.ά., να έρθω σε επαφή με ξένους φιλοσόφους, όπως Rousseau, Weber, Hobbes κ.ά., και να συγκρίνω τις θεωρίες τού Mill και τού Kant. Εξετάζοντας λοιπόν έννοιες όπως αυτή τού «ωφελιμισμού», τής «μίας και μοναδικής αλήθειας», τού «σωστού και τού λάθους» κ.λπ., συνειδητοποίησα μεταξύ άλλων ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο και πως πάντα πρέπει να μελετάμε όλες τις πτυχές ενός ζητήματος για να πλησιάσουμε την αλήθεια.
Μέσα από το πρόγραμμα γνώρισα ακόμα τον ακαδημαϊκό τρόπο διδασκαλίας τής Αμερικής, γεγονός που με βοήθησε να καταλάβω περισσότερες πτυχές τής αμερικανικής νοοτροπίας και στάσης ζωής. Πέρα από τα παραπάνω, το συγκεκριμένο πρόγραμμα έθεσε τα θεμέλια για να βελτιώσω τη στάση μου ως πολίτη, καθώς γνώρισα από πρώτο χέρι τη χαρά τού εθελοντισμού συμμετέχοντας στην εθελοντική δραστηριότητα που οργανώθηκε.
Το σημαντικότερο όμως είναι ότι όλα αυτά έγιναν στο πλαίσιο μιας απολύτως φιλικής και διασκεδαστικής ατμόσφαιρας. Πιο αναλυτικά, από την πρώτη κιόλας εβδομάδα αναπτύξαμε μια υπέροχη σχέση με τους διδάσκοντες-teaching fellows, ανταλλάσσοντας μαζί τους εμπειρίες, σκέψεις, προβληματισμούς κ.λπ. Κάθε αίσθημα ανησυχίας, φόβου και συστολής, που μπορεί να υπήρχε στην αρχή, αντικαταστήθηκε από μια διάθεση για μάθηση, δημιουργικότητα και συνεργασία. Οι διάφορες δραστηριότητες που διεξήχθησαν επίσης συνέβαλαν στο να γνωριστούμε καλύτερα με τους υπόλοιπους συμμετέχοντες και ταυτοχρόνως αποτέλεσαν ένα ευχάριστο διάλειμμα από την καθημερινότητα των δύο εβδομάδων.
Βικτώρια Κασκαμπά (2017):
Από τις 6 έως τις 22 Ιουλίου είχα κι εγώ την ευκαιρία να συμμετάσχω στο Θερινό Πρόγραμμα για μαθητές Λυκείων που διοργάνωσε το Κέντρο Ελληνικών Σπουδών τού Πανεπιστημίου Harvard στο Ναύπλιο. Αναμφίβολα η συμμετοχή μου σε αυτό το πρόγραμμα ήταν η πιο ξεχωριστή εμπειρία των μαθητικών μου χρόνων μέχρι στιγμής και ίσως η πιο αξέχαστη.
Πώς θα μπορούσα ποτέ να ξεχάσω τα κείμενα πολιτικής φιλοσοφίας και τις συζητήσεις μας πάνω σε αυτά, τις συμβουλές των φοιτητών και των καθηγητών τού πανεπιστημίου Harvard που έδωσαν στο πρόγραμμα μια διάσταση διαφορετική και πρωτόγνωρη για όλους, τις «ελεύθερες» συζητήσεις μας την ώρα τού μεσημεριανού, τις διάφορες δραστηριότητες μετά τη μελέτη των κειμένων, όπως τα παιχνίδια ρόλων, την εθελοντική εργασία που ανατέθηκε σε όλους ανεξαιρέτως και, βέβαια, την ερευνητική εργασία που αναλάβαμε κατά τις τελευταίες μέρες τού προγράμματος;
Αξίζει να αναφερθεί ότι η ερευνητική εργασία, όπως και ολόκληρο το σεμινάριο, πραγματοποιήθηκε ακολουθώντας μία μέθοδο τριών βασικών αρχών: τής έρευνας, τής συζήτησης και τής αμφισβήτησης. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια αυτών των 16 ημερών δημιουργήθηκαν και ισχυρές φιλίες, καθώς, μέσα από τις συζητήσεις μας στα διαλείμματα και από τη συνεργασία μας κατά τις ομαδικές εργασίες, είχαμε όλοι την ευκαιρία να γνωριστούμε καλύτερα. Προσωπικά πιστεύω ότι η μεγαλύτερη πρόκληση που κληθήκαμε όλοι να αντιμετωπίσουμε ήταν η ώρα τού αποχαιρετισμού, κατά την οποία η συγκίνηση ήταν κατάδηλη. Ωστόσο, αυτό που συνειδητοποίησα τελικά είναι πως η γνωριμία και η επικοινωνία με τους μαθητές, τους φοιτητές, τους καθηγητές, το Κέντρο, αλλά και με το Πανεπιστήμιο, θα είναι παντοτινές.
Νίκος Καλαντζής (2018):
Η συμμετοχή μου στο πρόγραμμα του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Harvard αποτέλεσε αναμφισβήτητα το αποκορύφωμα των πολλαπλών ευκαιριών και των μοναδικών εκπαιδευτικών εμπειριών που είχα την τύχη να λάβω κατά τη διάρκεια της δωδεκαετούς φοίτησής μου στα Αρσάκεια-Τοσίτσεια Σχολεία. Για έναν μαθητή ο οποίος έχει διέλθει από την κοπιαστική και αγχωτική διαδικασία των Πανελλαδικών Εξετάσεων, η συμμετοχή σε ένα τέτοιο απαιτητικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση μια εύκολη επιλογή. Έτσι, λοιπόν, διατηρώντας αρχικά κάποιες επιφυλάξεις, αποφάσισα να υποβάλω κι εγώ αίτηση συμμετοχής για το πρόγραμμα. Οφείλω να ομολογήσω πως οι εμπειρίες που αποκόμισα, οι αναμνήσεις που απέκτησα και οι φιλίες που δημιούργησα με δικαίωσαν πλήρως για την επιλογή μου. Στη διάρκεια του προγράμματος είχα την ευκαιρία να γνωρίσω μοναδικά άτομα και ξεχωριστούς φίλους από το Ναύπλιο, το Άργος, τα Γιάννενα και το Delaware των ΗΠΑ, με τους οποίους μοιραστήκαμε αξέχαστες στιγμές στη μαγευτική πόλη του Ναυπλίου. Ο κ. Νίκος Πρεβελάκης, ο κ. Kevin Caffrey καθώς και η Nell, η Audrey, ο Rohan και ο Sal, φοιτητές του Πανεπιστημίου Harvard που μας βοηθούσαν στην επεξεργασία των κειμένων, μας έδωσαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε ένα απαιτητικό και συνάμα ενδιαφέρον εκπαιδευτικό πρόγραμμα πανεπιστημιακού επιπέδου, στο πλαίσιο του οποίου αναλύσαμε κλασικά κείμενα των κοινωνικών επιστημών και στη συνέχεια προσπαθήσαμε να τα συνδέσουμε και να τα συσχετίσουμε με τη σημερινή κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα. Κληθήκαμε να απαντήσουμε σε ηθικά διλήμματα αξιοποιώντας την καντιανή και την ωφελιμιστική θεωρία, συζητήσαμε για τη γνώση, τις πηγές της γνώσης και τα fake news με αφορμή την πλατωνική αλληγορία του σπηλαίου, αναζητήσαμε τα όρια της ελευθερίας του λόγου στηριζόμενοι στο έργο του J.S. Mill “On Liberty”, σκιαγραφήσαμε το σύγχρονο πολιτικό με αφετηρία το έργο του Max Weber “Politics as a vocation” και επιχειρηματολογήσαμε υπέρ και κατά της κατάργησης των συνόρων βασιζόμενοι στα κείμενα του Carrens, του Rawls και του Walzer. Αναντίρρητα, η συμμετοχή μου στο πρόγραμμα του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Harvard ήταν μία αξέχαστη εμπειρία!
Τάσος Παγούνας (2018):
Στην γραφική πόλη του Ναυπλίου, 18 μαθητές με αρκετά διαφορετικές προσλαμβάνουσες ενώσαμε τις δυνάμεις μας υπό την καθοδήγηση τεσσάρων εξαιρετικών νέων/καθηγητών-μεντόρων, φοιτητών του Harvard έχοντας ως βάση αρχαία αλλά και νεότερα κλασικά φιλοσοφικά κείμενα. Συν-ζητώντας τα μάθαμε την αναλυτική και σε βάθος σκέψη, μάθαμε να αμφισβητούμε και να αναζητούμε τη δική μας αλήθεια, μάθαμε να έχουμε την αγωνία να εκφραστούμε με ακρίβεια, να πείθουμε και να πειθόμαστε σε θέματα και προβλήματα που δεν θα μπορούσαμε ούτε να προσεγγίσουμε υπό διαφορετικές συνθήκες και φυσικά, μάθαμε να είμαστε ομάδα, να συν-εργαζόμαστε! Πριν τη συμμετοχή μου στο Θερινό πρόγραμμα του CHS του Πανεπιστημίου Harvard, σκεφτόμουν την πιθανότητα να σπουδάσω στις Ηνωμένες Πολιτείες. Τώρα είμαι βέβαιος πως το θέλω. Είμαι ευγνώμων για όσα έζησα αυτό το δεκαπενθήμερο!
Αύρα Παπαδοπούλου (2020):
Νομίζω πως σε όλους μας έχει συμβεί να ανυπομονούμε τόσο για κάτι, ώστε να καταλήγουμε να το πλάθουμε ιδανικό στο μυαλό μας και τελικά να απογοητευόμαστε. Μπορώ, ωστόσο, με κάθε σιγουριά να καθησυχάσω όποιον, πιθανώς, σκέφτεται να λάβει μέρος στο HSSP ότι κάτι τέτοιο δε θα συμβεί, καθώς το συγκεκριμένο πρόγραμμα όχι μόνο ικανοποίησε τις προσδοκίες μου αλλά, μάλιστα, τις ξεπέρασε. Τα παιδιά που γνώρισα, οι καταρτισμένοι καθηγητές, οι εξυπηρετικοί και καθοδηγητικοί teaching fellows , τα ενδιαφέροντα θέματα και τα παιχνίδια που παίξαμε, μετέτρεψαν τη συμμετοχή μου στο θερινό πρόγραμμα του Harvard, τον Ιούλιο του 2020, σε μία εμπειρία που θα μου μείνει αξέχαστη!
Η επαφή μου με τις ως τότε άγνωστες σε μένα φιλοσοφικές έννοιες και θεωρίες διαφορετικών εποχών (αρχαία ελληνική, εποχή Διαφωτισμού) χωρίς καμιά αμφιβολία με βοήθησε τόσο να βελτιώσω την κριτική μου ικανότητα όσο και να κατανοήσω καλύτερα τις ίδιες τις εποχές υπό τις οποίες οι θεωρίες αυτές αναπτύχθηκαν και εκφράστηκαν. Βέβαια, όλα τα παραπάνω δεν θα μπορούσαν σε καμία περίπτωση να επιτευχθούν δίχως το εφαρμοζόμενο στο πρόγραμμα αυτό πλαίσιο συζήτησης και διαλόγου. Η μορφή του σεμιναρίου δεν ακολούθησε την πεπατημένη οδό της στείρας παρουσίασης από τον καθηγητή/αποστήθισης από τον μαθητή γνώσεων και της δασκαλοκεντρικής προσέγγισης. Το αντίθετο μάλιστα! Η σκυτάλη δόθηκε σε εμάς, τα παιδιά, που κληθήκαμε-ίσως για πρώτη φορά-να μεταδώσουμε τι ο καθένας μας κράτησε από το εκάστοτε φιλοσοφικό κείμενο, πώς το ερμήνευσε και , τέλος, να πείσουμε αλλά και να πειστούμε για την, όπως πλέον γνωρίζω ότι την αποκάλεσε ο Σωκράτης, μία και μοναδική αλήθεια!
Ακόμη και υπό τις παρούσες δύσκολες συνθήκες της πανδημίας, που, αναγκαστικά, επέβαλαν τη χρήση του Zoom και την εξ αποστάσεως επικοινωνία για τη διεξαγωγή του σεμιναρίου, οι ώρες που αφιέρωσα σε αυτό, οι γνώσεις που αποκόμισα αλλά και οι φιλίες που έκανα με παιδιά από την Ελλάδα και τις Η.Π.Α. είμαι βέβαιη πως θα με ακολουθούν για πολλά χρόνια ακόμα!
CHS